(Yazan: Öğr. Gör. Esma Demirer, “Sol Akciğer Kanserinde Kurallar Değişiyor, İstanbul Üniversitesi Bilim Kültür ve Sanat Dergisi, Sayı: 4, İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü, Yıl: 2012, s: 70-77)

Prof. Dr. Alper Toker’in, sol akciğer kanserlerinde lenf bezelerinden sistematik örnek almak ve tam temizlik sağlamak için geliştirdiği teknik, kanser hastalarına umut oldu.

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Toker tarafından geliştirilen “Sol torakotomi ile paratrakeal lenf nodu diseksiyonu / Left sided paratracheal lymph node dissection” adlı yöntem, Göğüs Cerrahisi alanında büyük yankı uyandırdı. Prof. Dr. Alper Toker, sol akciğer kanseri olan hastalara umut veren teknik ile ilgili sorularımızı yanıtladı. Akciğer kanseri ameliyatlarında uygulanan yeni bir teknik geliştirdiniz.

Bu teknik hakkında bilgi verebilir misiniz?

Öncelikle bu teknik, sağ akciğerinde kanser olan bir hastayla sol akciğerinde kanser olan bir hasta arasında eşitlik getiriyor. Bundan önce sağ akciğer kanseri olan hastalarda lenf bezeleri çıkarılıyor, sol akciğer kanseri olan hastalarda ise hiç bakılmıyordu. Sol akciğer kanserlerinde lenf bezelerinin çıkartılması çok zor olduğu için bakmaya gerek olmadığı düşünülüyordu. Bu yeni teknik, sol akciğer kanserlerinde lenf bezelerinden sistematik örnek almayı ve tam temizlik yapmayı sağlıyor.

Yaptığımız çalışmalarda, standart yöntemlerle temiz kabul ettiğimiz 50 hastada bu yeni tekniği uygulayarak 6 hastamızda ilerlemiş kanser bulduk. Bu sonuç tabii beraberinde hastalarımızın doğru evrelenmesini ve takiben doğru tedavi almasını sağladı. Yani bu hastalar ek olarak kemoterapi ve radyoterapi alabildiler. Şimdi sonuçlarını izliyoruz. Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki, bu teknik hastalığın doğru evrelendirilebilmesini sağlıyor. Ancak ameliyat sırasında o bezeleri çıkarmanın yaşama süresine katkısı olup olmadığını söyleyebilmemiz için elimizde henüz yeterli veri yok, bunu halen araştırmaya devam ediyoruz. Bunun sonuçlarını 5-10 yıl sonra alacağız. Bu tekniğin en önemli özeliklerinden birisi, akciğer ameliyatı sırasında ortalama 12 dakika gibi kısa bir sürede yapılıyor olabilmesi. Ameliyatın zor tarafı ise içine girdiğimiz bölgenin duvarlarını oluşturan yapılar. Bu duvarlardan birisi aorta denilen kalpten çıkan ana damar, öbürü kalbin arka yüzü, diğer duvarı nefes borusu oluşturuyor, karşı duvar ise kalbe kan getiren ana damar. Yani orada olacak bir yaralanma tehlikeli olabilir. Tekniğin zorluğu buradan geliyor. Ama iyi bir cerrah için kolay bir teknik.

Ne kadar zamandır bu teknik üzerinde çalışıyorsunuz?

Yılda 1.2 milyon insanın akciğer kanserinden öldüğü tahmin ediliyor. Ne yazık ki cerrahi işlem uygulamadan akciğer kanseri tedavi edilemiyor. Ben yapılan cerrahi çalışmalardaki yavaş ilerlemenin farkına 1997 yılında uzman olduğum zaman vardım. Japon cerrahların burayı temizlemek için önerdiği farklı bir teknik vardı ki bu çok karmaşık ve uygulanması çok zordu. Ayrıca çok uzun sürüyor ve bu nedenle neredeyse kimse tarafından kullanılmıyordu. Rahmetli Hocam Prof. Dr. Göksel Kalaycı ile çok nadiren Japonların önerdiği bu teknikle bu bölgeyi temizliyorduk. Beni bu tekniği geliştirmeye iten en önemli faktör hocalarımdan aldığım eğitim ile bu bölgede rahat hareket edebilmemdir.

Geliştirdiğiniz yöntem dünya cerrahları arasında nasıl bir etki uyandırdı?

İlk önce bu yöntemle gerçekleştirdiğim bir ameliyatın videosunu, birçok göğüs cerrahı ve kalp cerrahının masaüstünde bulunan ve günde 2-3 kere bağlandıkları en büyük göğüs-kalp cerrahisi sitesi, “The Cardiothoracic Surgery Network” (www. ctsnet.org) adlı siteye gönderdim. 10 gün içerisinde kabul edildi. Bu sitede yayımlandığı gün bana İtalya, İngiltere ve Fransa’dan destekleyici e-mail’ler geldi. Sitenin tartışma kısmına “bunu yapmadan hiçbir ameliyat tam yapılmış sayılamaz.” gibi pek çok iddialı görüş yazıldı. Avrupa Göğüs Cerrahisi Derneği tarafından akciğer kanseri çalışmaları arasında ödüle aday gösterilerek bu yıl Haziran ayında İspanya’da düzenlenen kongrede, yaklaşık bin kişilik bir salonda teknik hakkında sunum yaptım. Tartışmalar sunumumun kabul gördüğünü gösterdi. Biz tekniğimizi uluslararası platformda gündeme getirdik. Yayın aşamasında olan bu çalışmayı dünyaya kabul ettirmeye çalışıyoruz. Hazırladığım makale, göğüs cerrahisi alanının en önemli dergilerinden Avrupa Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Dergisi (European Journal of Cardio Thoracic Surgery) tarafından kabul edildi. Dergi şu anda basım aşamasında, önümüzdeki günlerde yayımlanacak. Cerrahların bir kısmı bunu uygulamaya başladı ama elbette ki daha çok çalışmam gerekiyor. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Göğüs Cerrahisi’nin önde gelen kliniklerinin başkanları e-mail yoluyla ve yüz yüze fikirlerini bildirdiler. Yale Üniversitesi Toraks Cerrahisi Şefi Frank Detterbeck, Chicago Üniversitesi’nden Mark Ferguson, George Town Üniversitesi’nden Blair Marshall, Avrupa’dan; Fransa’dan Pascal Thomas, Belçika’dan Tony Lerut, İtalya’dan Gaetano Rocco gibi göğüs cerrahisinin mihenk taşları çok samimi övgülerde bulundular. Yale Üniversitesi çıkaracağı göğüs cerrahisi kitabında bu konu ile ilgili bir kısım yazmamı istedi.

Prof. Dr. Alper TOKER

Alper Toker, 1968 yılında doğdu. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitiren Toker, uzmanlığını 1997 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi/Göğüs Cerrahisi Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalı’nda tamamladı. Toker, aynı ana bilim dalında 2004 yılında doçent, 2010 yılında profesör oldu. Avrupa Göğüs Cerrahisi Derneği (European Society of Thoracic Surgeons) Yönetim Kurulu Üyesi olan Prof. Dr. Alper Toker, Türk Göğüs Cerrahisi Derneği, Türk Kalp Damar Cerrahisi Derneği ve Türk Toraks Derneği üyesidir.