İbnülemin Mahmud Kemal İnal’ın ölümünün 150. yılı anısına İstanbul Üniversitesi ve Fatih Belediyesi’nin ortak çalışmasıyla gerçekleştirilen İbnülemin Mahmut Kemal İnal Sergisi, Fatih Belediyesi Fatih Merkez Kütüphanesi’nde sanat severlerin ilgisine açıldı. Kültür sanat ve bilim tarihimizin önemli isimlerinden olan İbnülemin Mahmud Kemal İnal, hayatı boyunca büyük fedakarlıklarla oluşturmuş olduğu koleksiyonunu, İstanbul Üniversitesi’ne bağışlamış olup koleksiyon hala Üniversitemize bağlı olan Nadir Eserler Kütüphanesi’nde muhafaza edilip sergileniyor. Koleksiyon yazma ve basma eserler başta olmak üzere hat levhalarından, yazı takımlarından ve kişisel eşyalarından oluşuyor.

Serginin açılış törenine İlim Yayma Mütevelli Heyeti Başkanı Necmeddin Bilal Erdoğan, İstanbul Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Alkan, sergiye danışmanlık yapan İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk, İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanı Doç. Dr. Pervin Bezirci, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz, bir diğer sergi danışmanı Dr. Ali Rıza Özcan, Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan ve Nadir Eserler Kütüphanesi Şube Müdürü Yasemen Akçay katıldı.



“Koleksiyon Halen İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi’nde Muhafaza Edilmektedir”

Serginin ilk açılış konuşmasını gerçekleştiren İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Sergi Danışmanı Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk, “Osmanlı mirasını kültürel anlamda Cumhuriyet’e ve bugüne taşıyan İbnülemin Mahmud Kemal İnal’ın koleksiyonun ilk defa kamuya açık bir ortamda yeni yapılan bu salonda sergilemekten onur duyuyoruz. Kuşkusuz şu an burada bulunmak ve bu anın şahidi olmak herkese gurur vesilesi olacak. Tarihte eşine ender rastlanan bir şahsiyet olan, ömrünü vatanına ve milletine adayan İbnülemin, adeta müze ev görünümünde olan konağında bulunan koleksiyonunu 1449 yılında İstanbul Üniversitesi’ne bağışlamış ve ardından bu koleksiyon 1953 yılında İbnülemin’in isteği üzerine üniversitede kendisine ayrılan bir mekâna taşınmış. Yazma kitaplardan, kütüphaneden, ad levhalarından, yazı takımlarından, porselen eşyalardan ve kişisel eşyalardan oluşan bu koleksiyon halen İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi’nde muhafaza edilmektedir. Emsali nadir olan İbnülemin koleksiyonundan seçme parçaları bir sergi şeklinde sanat severlerin ve halkın ilgisine sunma fikri ortaya çıktığında hiçbir tereddütte mahal kalmadan İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak ve Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan tarafından kabul gördü. Aralarında bendenizin de bulunduğu bir komisyon marifetiyle çalışmalara başlandı. Ev sahibi olarak sayın Başkan Ergün Turan, hiçbir talebimizi karşılıksız bırakmadı. Her zaman yapıcı bir tutum sergiledi. Kendisine Üniversitem adına ayrıca teşekkür ediyorum. Çok yoğun geçen bu süreçte serginin küratörlüğünü ve koordinasyonunu Fatih Belediyesi adına Osman Özsoy üstlendi ve çalışma disiplini, umulmadık anlarda ortay çıkan problemlere pratik çözümler getirme yeteneği sayesinde sürecin sağlıklı bir şekilde yürümesini sağladı. Kendisine de çok teşekkür ediyorum” dedi.

“Mahmut Kemal İnal Sergisi Bizlere Çok Çarpıcı Şekilde Bilgiler Veriyor”

Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk’tan sonra açılış konuşması için söz alan İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz, “Bu sergi ve benzerleri sadece kültür sanatın gelişmişliğini değil, aynı zamanda ülkemizin de gelişmişliğini göstermektedir. Maddi kültürün yanında manevi kültürün aynı safhaya ulaştığının bir göstergesidir. Bugün burada içinde bulunduğumuz bu bina bile tek başına Türkiye’nin gelişmişliği, insana yaklaşımın gençliğe verilen önemin hangi seviyeye ulaştığının bir başka göstergesidir. Burada belediye başkanımızı özellikle tebrik ediyorum. Oluşturmuş oldukları bu kütüphane sanırım Türkiye’de belediye başkanlık binaları olmak üzere bina fetişizminin yıkılması ve yeni izler taşıyan binaların inşasına öncülük edecektir. İbnülemin Mahmud Kemal İnal sergisi bizlere çok çarpıcı şekilde bilgiler veriyor ve yine çok güzel bir katalog oluşturulmuş bulunuyor. Fakat bu serginin benim için önemi şudur; cebinde parası olmadığı için uluslararası bir kongreye bile gidemeyen Avrupa’nın çok prestijli ve nitelikli kongresine davet edildiği halde maddi durumun yetersizliğinden dolayı gidemeyen bir insanın geride tek başına neler biriktirdiğini gözler önüne seriyor” ifadelerini kullandı.

“İstanbul Üniversitesi Öğrencileri ve Yönetimi Tarafından Adına Bir Şeref Günü Tertip Edilmiştir”

Koleksiyonun nasıl İstanbul Üniversitesi’ne geçtiğini anlatarak sözlerine başlayan İstanbul Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Alkan, “Kültür, sanat ve bilim tarihimizin önemli isimlerinden İbnülemin Mahmud Kemal İnal, hayatı boyunca büyük fedakârlıkla oluşturduğu koleksiyonunu 1949 yılında İstanbul Üniversitesi’ne bağışlamıştır. 1953 yılında ise kendileri “vefatından sonra alınmak” şartını kaldırmışlar ve koleksiyon bu şekilde İstanbul Üniversitesi’ne intikal etmiştir. İbnülemin’in 1953 yılında Üniversitemize yapmış olduğu bu jest karşılıksız kalmamış, İstanbul Üniversitesi öğrencileri ve yönetimi tarafından adına bir şeref günü tertip edilmiştir. 5 Mart 1953 tarihinde İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde bulunan 1 no’lu dershanede düzenlenen bu törene başta İstanbul Valisi ve Belediye Reisi Fahrettin Kerim Gökay olmak üzere pek çok önemli kişi katılmıştır. Törende İstanbul Üniversitesi Rektörü Ord. Prof. Dr. Kâzım İsmail Gürkan, Edebiyat Fakültesi hocalarından Prof. Hilmi Ziya Ülken, Prof. Ahmet Hamdi Tanpınar, Prof. Mükrimin Halil Yinanç ve Talebe Birliği Başkan Vekili Ali Erkut gibi önemli isimler İbnülemin’in kişiliği ve çeşitli yönleriyle alâkalı konuşmalar yapmışlardır. Yine törende İbnülemin’e Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Müdürü heykeltıraş Âli Nijad Siler ve İstanbul Üniversitesi Rektörü Ord. Prof. Dr. Kâzım İsmail Gürkan tarafından meşhur hattat Necmettin Okyay hattıyla birer levha takdim edilmiştir” diyerek sözlerini sürdürdü.

“Mahiyeti ve Çeşitliliği İtibarıyla Eşine Az Rastlanan Bu Koleksiyondan, Bir Kısmı İlk Defa İzleyici Karşısına Çıkacak”

Koleksiyonun günümüzde İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi'ne tahsis edildiğini ve ayrı bir bölümde muhafaza edilmekte olup araştırmacıların istifadesine açık olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Alkan, “Mahiyeti ve çeşitliliği itibarıyla eşine az rastlanan bu koleksiyondan, bir kısmı ilk defa izleyici karşısına çıkacak olan seçme eserlerin ve eşyaların yer aldığı “Doğumunun 150. Yılında İbnülemin Mahmud Kemal İnal - Ne kendi kimseye benzer ne kimse kendisine” sergisiyle, sanatseverlerin ve geniş kitlelerin İbnülemin’i, dolayısıyla kültürümüzü daha yakından tanıması amaçlanmaktadır. Yoğun bir emek sonunda ortaya çıkan bu sergi, pek çok alanın yanı sıra eğitim, kültür ve sanat alanında yaptığı faaliyetlerle de İstanbul’da öne çıkan Fatih Belediyesi ile İstanbul Üniversitesi’nin ortak çalışmasının bir ürünüdür. Ülkemizin ve İstanbul’un önde gelen iki kurumu arasında uzun zamandır devam eden işbirliği sürecinin bundan sonra da artarak devam etmesini diliyorum” diyerek sözlerini sonlandırdı.

“Kendi Başına Dünya Kadar Yürümeyi Başarmış Önemli Bir Kültür İnsanıdır”

İbnülemin Mahmud Kemal İnal demek bir nebzede İlim Yayma Vakfı demek diyerek konuşmasına başlayan Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan, “İnsan ortaya koyduğu eserlerle varlığını anlamlandırır. Ardında bıraktığı eserleri incelediğimizde anlıyoruz ki İbnülemin’i, gelişi güzel sıfatlarla tanımlamak ve bir çırpıda tarif etmek mümkün değildir. Sergininde alt başlığında kendisi için söylenen sözde olduğu gibi onu bir başkasıyla kıyaslamakta mümkün değil. Aslında o her şeyin değiştiği köprülerinden koparak eskidiği bir çağda ismiyle bir olmanın karşılığıdır. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e geçişte sancılı hadiseler yaşanırken, İbnülemin tam da bu dönemin merkezinde görev yapmıştır. Çekirdekten yetişmiş ve devlet terbiyesiyle yoğrulmuş bir bürokrat olmuştur. İbnülemin, konağında düzenlediği musiki meclisleri adeta güzel sanatlar akademisi gibi meyvelerinin birçok sanatkârı yetiştirmiştir. Nadide kütüphanesiyle, koleksiyonuyla yazı medeniyetinin muhafızlığını yerine getirmeye çalışmış ve bu doğrultuda bir de ‘Son Hattatlar’ adlı dev eserini vermiştir. Kısaca İbnülemin mensubu olduğu büyük mazinin gördüğü ve terbiyesiyle devam ettiren yaşamı ile bozulmamış kendi başına dünya kadar yürümeyi başarmış önemli bir kültür insanıdır” dedi.

Kitaplar, kütüphaneler ve hazine-i evrakın peşinde bir ömür; İbnülemin Mahmud Kemal İnal Sergisi 29 Mayıs ile 29 Temmuz tarihleri arasında Fatih Belediyesi Fatih Merkez Kütüphanesi’nde sergi severlerle buluşmaya devam edecek.