İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, Vuslat Platformu ve Üsküdar Belediyesi tarafından Abant’ta düzenlenen “Aile, Toplum ve Devlet Sempozyumu”na katıldı.

İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak sempozyumda “Yükseköğretimde Kadın” konulu bir konuşma yaptı.

“Yükseköğretimde Kadın”

Kadınların toplumlarını öne taşıyacak güç olduklarını ortaya koyduklarını ifade eden İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, “Kadınlar dünyada ve ülkemizde hala pek çok sorunun ağırlığını yaşamaktadır. Devlet, iş dünyası, üniversiteler ve sivil toplum örgütleri olarak bu sorunları azaltmak için ulusal ve küresel düzeyde daha etkin işleyen iş birliği mekanizmaları tesis etmek ve yaşamın içinde kadınların karşılaştıkları sorunları etkili çözecek adımlar atmak, insanlara ve gelecek nesillere borcumuzdur. Kadının statüsünün güçlendirilmesi ve konumunun geliştirilmesi, toplumsal cinsiyet eşitliği bakış açısının politika, strateji ve uygulamalara yansıtılması büyük önem taşımaktadır. Cinsiyetler arası eşitliğin sağlanması ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığının ortadan kaldırılması doğrultusunda dünyada ve Türkiye’de yapılan girişimlere rağmen, henüz istenilen düzeye ulaşılabildiğini söylemek mümkün olmamaktadır” şeklinde konuştu.

“Türkiye’de İlk ‘Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’ Üniversitemiz Bünyesinde Kuruldu”

Kadın çalışmalarının 1980’lerden sonra dünyada önemli bir yer tuttuğunu ve sosyal bilimciler açısından önemli bir çalışma alanı olduğunu vurgulayan Rektör Prof. Dr. Mahmut Ak, “Türkiye’de ilk kez 1989 yılında Üniversitemiz bünyesinde Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi kuruldu. Rektörlüğümüze bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren bu merkez, sadece ülkemizde değil dünyada da kadın ve kız çocuklarının eşitlik ve insani yaklaşım içinde hayatlarını sürdürmelerini ilke edindi. Merkez ayrıca Kadın haklarının korunması, durumlarının iyileştirilerek refah düzeylerinin iyi bir seviyeye getirilmesi, kadın istihdamı ve girişimciliğin desteklenmesi, mağdur, kimsesiz ve şiddet gören kadınlara sahip çıkılması gibi hususları faaliyet alanı olarak belirleyerek çalışmalar yapmayı, lisansüstü programlar açarak eğitim vermeyi, etkinlik ve toplantılar düzenlemeyi, kamu ve özel kurumlar, üniversiteler, iş dünyası, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapmayı gerekli görerek çabalarını sürdürmekte ve takipçisi olmaya gayret etmektedir” dedi.

“İlk Kadın Araştırmaları Yüksek Lisans Programı”

Türkiye’de bir bilim dalı olarak “Kadın Araştırmaları Yüksek Lisans Programı”na ilk kez İstanbul Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde 1990-1991 eğitim ve öğretim yılında başlandığını dile getiren Rektör Prof. Dr. Mahmut Ak, “1993-1994 eğitim ve öğretim yılında ise Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne bağlı ‘Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı’ kuruldu. Kadın çalışmaları ile ilgili araştırmalar yapmayı gaye edinen bu disiplinler arası program pek çok öğrencinin bu alanda Yüksek Lisans yapmasına imkân tanıdı. Günümüzde de aynı titizlik ve ciddiyet içinde Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde bu ilmi faaliyet ve çalışmalar devam ediyor. 1993 yılında yayın hayatına başlayan İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, Türkiye’de Kadın Araştırmaları konusunda ilk çıkan, süreli-hakemli akademik bir dergidir. Akademi toplumsal cinsiyet meselesi ile birkaç açıdan ilgilenmektedir. Akademi, bir araştırma kurumu olarak bilimsel bir perspektifle kadının statüsünü belirleyen nedenlere odaklanmaktadır. Bu nedenle farklı bilimsel araştırmaların yanı sıra Kadın çalışmaları geleneğinden de bahsetmek mümkündür” ifadelerini kullandı.

“Üniversitemizde Kadının Etkin Olma Durumu Türkiye Ortalamasının Üzerinde”

Her mezuniyet töreninde ilk üçe giren öğrencilerin neredeyse tamamının kadın öğrencilerden oluştuğuna dikkat çeken Rektör Prof. Dr. Mahmut Ak, “Üniversitemizde kadın varlığı ve kadının etkin olma durumu Türkiye ortalamasının da üzerinde görülmektedir. Bu da bizi gururlandıran bir tablodur. Birleşmiş Milletlerin ‘Worlds Women 2015’ raporuna göre günümüzde kadınlar bilim, mühendislik, inşaat ve üretim alanlarında kendilerini hala yeterince temsil edememektedirler. Aynı zamanda, özellikle bilimle ilgili yüksek lisans programlarına kadınların sayısının az olduğu görülmektedir. Bu da kadın araştırmacı sayısının az olması sonucunu doğurmaktadır. Dünyadaki tüm bilimsel araştırmacıların içinde kadınların oranı yüzde 30’dur ve bu sayı hala eşitlikten uzaktır. Kadınlar lisans ve yüksek lisans mezuniyetinde erkeklerle eşitlik sağlamıştır ancak dünyadaki kadın araştırmacı oranı çok daha düşüktür. ‘Unesco Science Report: towards to 2030’a göre en çok kadın araştırmacı bulunduran ülkeler %52 oranları ile Tayland ve Filipinler’dir” ifadelerini kullandı.

“İstanbul Üniversitesi’nde çalışan akademisyenlerin %48,17’si kadın akademisyenlerimiz” diyen Rektör Prof. Dr. Mahmut Ak, “Bu verilere göre, İstanbul Üniversitesi, kadın akademisyen oranı ile genel Türkiye ortalamasının üzerinde yer almaktadır. İstanbul Üniversitesi’nde görev yapan profesörlerin %38,32’si, doçentlerin %48,34’ü, yardımcı doçentlerin ise %49,24’ü kadındır. Üniversite bünyesinde yer alan araştırma görevlisi verilerine bakıldığında ise; araştırma görevlilerinin %53,80’i kadın olarak gözükmektedir. İstanbul Üniversitesi’ndeki 5 fakültenin dekanı kadın profesörlerdir. Bu sayının artması için de çalışmalarımız sürmektedir. Burada bu vesileyle huzurlarınızda rahmetle yâd etmek istediğim sembol isimlerden biri Türkiye’nin ilk kadın gökbilimcisi ve ilk kadın Dekanı Prof. Dr. Nüzhet Gökdoğan’dır. Akademik açılış törenimizde ulusal ve uluslararası çalışmalarıyla başarı kazanan araştırmacılarımıza ödüllerini takdim ettik. Bu ödülleri alan 37 araştırmacımızdan 22’si kadındır” dedi.

İstanbul Üniversitesi’nin bütün kadroları ile topluma “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Farkındalığının Kazandırılması” noktasında çalıştığına dikkat çeken Rektör Prof. Dr. Mahmut Ak, “İstanbul Üniversitesi’nde yapılan çok sayıda değerli çalışmadan bazılarını örnek olarak verebiliriz. Üniversitemizde gerçekleştirilen ‘Değişen Dünya’da Müslüman Kadın’ Sempozyumu’nda ‘Kadın’ın toplumsal yaşamdaki önemi, İstanbul Üniversitesi’ndeki kadın varlığı ve kadının etkin olma durumu üzerinde duruldu. İÜ Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen ‘İÜ Engelli Kadın İstihdamını Tartışıyor’ panelinde ise kadın şiddetinde erkeklerin eğitici davranışlarının önemi tartışılmış, kültür içerisinde en çok şiddete uğrayan kadının da engelli kadın olduğu verisine ulaşılmıştır. Kadınların eğitim alma durumu konuşulmuş ve kadınların okuma yazma bilgisinin erkeklere oranla 5 kat daha az olduğu görülmüştür” ifadelerini kullandı.

İstanbul Üniversitesi’nin 10. Kore Kadın Buluşçular Sergisi’nden 7 Ödül ile döndüğüne dikkat çeken Rektör Prof. Dr. Mahmut Ak, “8-11 Haziran 2017 tarihleri arasında Seul-Güney Kore’de düzenlenen 10. Kore Kadın Buluşçular Sergisi’nde açılan stantta sergiye ülkemizi temsilen İÜ İstanbul Tıp Fakültesi Biyofizik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Leyla Türker Şener, İÜ Diş Hekimliği Fakültesi Ağız Diş ve Çene Radyolojisi’nde görevli Uzman Dr. Hülya Çakır Karabaş ile birlikte ‘El Kullanmadan Dişleri Fırçalama Cihazı’ buluş başlıklı patent başvurusuyla, İÜ Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü Kimyasal Oşinografi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nuray Çağlar da ‘Enzimatik Fenton ile Gerçekleştirilen Yeni Bir Arıtma Yöntemi’ buluş başlıklı patent başvurusu ile katıldı” dedi.

İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak konuşmasını şu sözlerle sonlandırdı: “Kadınların eğitim, hukuk, sağlık, spor ve sanat gibi alanlarda bulunması, üretkenlik ve zenginlik açısından mühim olduğu kadar demokrasinin gelişimi ve uygar ülke olma açısından da değerlidir. Ayrıca hukukun üstünlüğü, insan temel hak ve özgürlüklerinin gelişimi için de önem arz etmektedir.”

Oturumun sonunda İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak’a Vuslat Platformu Başkanı Hamza Cebeci tarafından hediye takdim edildi.

İÜ Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü