Çernobil faciasının 35. yılı anısına İstanbul Üniversitesi ve Ukrayna İstanbul Başkonsolosluğu işbirliğiyle düzenlenen panele İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, Ukrayna İstanbul Başkonsolosluğu Başkonsolos Yardımcısı Maxim Vdovychenko, Çernobil Hariç Tutma Bölgesi Devlet Ajansı Başkan Yardımcısı Maksym Shevchuk, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Suat Özkorucuklu, Ukrayna Enerji Bakanlığı Uzman Konseyi Üyesi Dr. Volodymyr Ryabtsev, İstanbul Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selma Karabey konuşmacı olarak katıldı.

Panelin açılış konuşmasını gerçekleştiren İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, “Dünya tarihinin en elim hadiselerinden bir tanesi olan ve seneler boyunca etkisini sürdürmeye devam eden Çernobil faciasının 35. yılı anısına Ukrayna Konsolosluğu ile ortak düzenlemiş olduğumuz mini panelimize hoş geldiniz. Öncelikle etkilerini hala hissettiğimiz, yakın tarihimizin en üzücü olaylarından olan bu faciada yaşamını yitiren veya sağlığını kaybeden tüm insanları saygıyla anıyorum. Dünyamızın bu gibi felaketlere tekrar maruz kalmamasını temenni ediyorum” diyerek sözlerini sürdürdü.

26 Nisan 1986’da Çernobil nükleer santralinin reaktörlerinden birinde meydana gelen kaza neticesinde 100.000’den fazla insanın bölgeden tahliye edildiğini ve 600.000’den fazla insanın radyasyon neticesinde kansere yakalandığını veya hayatını kaybettiğini belirten Prof. Dr. Ak, “Facianın neticesinde tespit edilebildiği ölçüde 8 milyondan fazla insan radyoaktif etkiye maruz kalmıştır. Radyoaktif kirliliğin bölgenin 100.000 kilometrekaresini etkilediği ortaya çıkmıştır. Çernobil faciası milyonlarca insanın hayatını değiştirmiştir. Çernobil faciasının sonuçlarının önümüzdeki yüzyıllar boyunca bizimle olacağı düşünülürse Çernobil’i hatırlamak ve gelecek nesiller için ders almak bizim için bir sorumluluktur” dedi.

Prof. Dr. Ak, sözlerini su cümlelerle sonlandırdı: “İstanbul Üniversitesi 2017 yılında Ukrayna Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’nı kurarak Türkiye’de Ukrayna dili ve kültürünün öğretimi konusunda öncü rol üstlenmiştir. Türkiye ile Ukrayna'nın uzun yüzyıllara dayanan bir geçmişe sahip tarihî, coğrafî ve kültürel yakınlıkları, 100 yıldır sürmekte olan diplomatik ilişkilerin 2011 yılında stratejik ortaklık düzeyine yükselmesi sonucunda Türkiye’de Ukrayna dil, edebiyat ve kültürüne büyük ilgi uyanmıştır. Bu ilginin akademik çalışmaları da beslemesi bizim açımızdan büyük bir gurur vesilesidir. Bu vesileyle Ukrayna Konsolosluğuna Ukrayna Dili ve Edebiyatı bölümünün geliştirilmesi yönündeki katkıları için ayrıca teşekkür ederim.”

“Çernobil Faciasının Siyasi, Ekonomik ve Sosyal Yönlerden Etkileri Bir Hayli Yüksektir”

Prof. Dr. Mahmut Ak’tan sonra söz alan Çernobil Hariç Tutma Bölgesi Devlet Ajansı Başkan Yardımcısı Maksym Shevchuk, “1986 yılında insan faaliyetleri sonucunda meydana gelen, Çernobil nükleer santralindeki kaza tarihte en büyük ve ağır felaketlerden biridir. Tüm insanlık için sert bir ders ve uyarıdır. Devlet tarafından nükleer enerji kullanımında ne kadar dikkatli olması gerektiğinin son derece önemli bir ispatıdır. Çernobil faciasının siyasi, ekonomik ve sosyal yönlerden etkileri bir hayli yüksektir. O zaman ki, Sovyetler Birliği’nin sorumsuzluğu, özellikle kusurlu ve tehlikeli reaktörlerin kullanılması ile ilgili politika kararı, santral bilim adamlarının itirazlarına rağmen santralin Ukrayna’nın başkenti Kiev’e çok yakın kurulması, kazadan sonra kamuya gerekli bilginin hemen verilmemesi ve koruma tedbirlerinin alınmaması gibi nedenlerden dolayı hükümete karşı güven kritik ölçüde sarsılmış ve bu durum Sovyetler Birliği’nin dağılmasında bir katalizör olmuştur” dedi.

Maksym Shevchuk, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Nükleer enerji alanı ülkelerimiz arasında önemli bir işbirliği potansiyeline sahiptir. Özellikle Ukrayna üniversitelerinde Ukrayna Bilim ve Akademisi Araştırma Kurumları’ndan ve eğitim merkezlerinde uzman yetiştirme ve işletme programlarından istifade edilebilir, deneyim alışverişinde bulunabilir. Ukrayna ve Türkiye arasındaki enerji alanında bir işbirliğinin ülkelerimiz arasındaki stratejik ortaklığın önemli bir unsur oluşturacağına, geçmişteki sıkıntıların giderileceğine ve otuz beş yıl önce yaşanan trajedinin hiçbir şekilde tekrarlanmayacağına inanıyorum.”

Katılımcıların sunumlarıyla devam eden panelde, “Bir Sonraki Çernobil'i Önlemek”, “Çernobil Felaketinden Sonra Uluslararası Nükleer Rejimler Bağlamında Öğrenilen Dersler”, “Çernobil Felaketinin Halk Sağlığına Etkisi” başlıklı konuşmalar gerçekleşti.

Haber: Sevda Özdemir
İÜ Kurumsal İletişim Koordinatörlüğü