Dünden Bugüne İstanbul Üniversitesi Rektörleri
Müderris Dr. Besim Ömer Akalın (1917-1923)
Tıp profesörü, yazar, milletvekili ve İstanbul Üniversitesi’nin ilk rektörü olan Besim Ömer Akalın 1862’de İstanbul’da doğmuştur. Babası Ömer Şevki Paşa, annesi ise Yaşar Paşa’nın kızı Afife Hanım’dır. İlkokulu Priştine’de okumuş, Kosova Mülkiye ve İstanbul Askerî Rüştiyesi’ni bitirdikten sonra 1879’da 17 yaşındayken Kuleli Askerî Tıbbiyesi İdadisi’nden mezun olmuştur. Bundan sonra ise 1885 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’yi bitirmiştir. Haydarpaşa Tatbikat Hastanesi’nde Tabib Yüzbaşı olarak görev yaparken, girdiği sınavı kazanmış ve Mekteb-i Tıbbiye’de Ebelik Öğretim Görevlisi olmuştur. Ülkemizde ilk doğum kliniğini açmış, kadınlara ‘hasta bakımı’ alanında eğitimler vererek bir ilke imza atmış ve Türkiye’de doğumla ilgili ilk çağdaş eserleri yayımlamıştır. Londra’da 1907’de gerçekleşen 8. Uluslararası Salib-i Ahmer (Kızılhaç) Kongresi'nde Osmanlı Devleti temsilcisi olarak Kızılay’ın bugünkü ambleminin benimsenmesini kabul ettirmiştir. 1911’de Hilal-i Ahmer Cemiyeti Genel Merkez İdare Heyeti’ne seçilmiş, 1912’de cemiyetin ikinci başkanı olmuştur. 1918’de kurulan Veremle Mücadele Osmanlı Cemiyeti’nin başkanlığını yapmıştır. Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1914 yılında Mekteb-i Tıbbiye Reisliği’ne (Dekan) atanmıştır. Çanakkale Savaşı sırasında Kızılay Genel Müdürü olarak görev yapmıştır. Mart 1916’dan itibaren “Tıb Fakültesi Mecmuası” adlı süreli yayın hayata geçmiştir. Savaştan sonra mütareke döneminde Darülfünun Emini (Rektör) olarak seçilmiştir. 1922 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’ye kız öğrencileri kaydettirerek Türkiye’nin ilk kadın doktorlarını yetiştirmiştir. İki dönem rektörlüğe seçilen Prof. Dr. Besim Ömer Akalın, 19 Mart 1940’ta Ankara’da geçirdiği bir kalp krizi neticesinde 78 yaşında hayatını kaybetmiştir.
Ord. Prof. Dr. Müderris İsmail Hakkı Baltacıoğlu (1923-1925)
Eğitimci, yazar, siyasetçi ve hattat olan Ord. Prof. Dr. Müderris İsmail Hakkı Baltacıoğlu 28 Şubat 1886’da İstanbul’da doğmuştur. Sirkelimescit Mahallesi Şemsülmekatip adlı okulda başladığı ilköğrenimini Maşrık-ı Füyüzat adlı özel okulda sürdürerek Kışlaarkası İlkokulu’nda bitirmiştir. Ortaöğrenimini Fevziye Rüştiyesi (Ortaokulu) ve Vefa İdadisi’nde okumuştur. Divân-ı Hümayun kâtibi olarak çalışmaya başladıktan sonra Tophane-i Amire Kâtipliği görevinde bulunmuştur. 1904 yılında Darülfünun-u Osmaniye’nin (İstanbul Üniversitesi) Ulum-u Tabiye (Fen) Şubesi’ne girmiştir ve 1908’de bitirmiştir. Darülmuallimin’de kısa bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra 1913 yılında Darülfünun’da pedagoji dersi vermeye başlamıştır. 1913 yılında İstanbul Üniversitesi’nde atandığı pedagoji profesörlüğünü 1933 yılına kadar sürdürmüştür. Bu dönemde dört kez İÜ Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev yapmıştır. Dekanlıktan sonra Maarif Müsteşarı ve Cumhuriyet Dönemi’nin ilk rektörü olarak İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü’ne seçilmiştir. Daha sonra Sanayi-i Nefise Mektebi (Güzel Sanatlar Akademisi), İlâhiyat Fakültesi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde profesör olarak görev yapmıştır (1934-42). 1930 yılında modern bir okul kurmak amacıyla Gazi Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü görevine atanmıştır. Baltacıoğlu, üniversite reformundan sonra üniversiteden tasfiye edilince haftalık düşün ve sanat gazetesi Yeni Adam’ı çıkarmaya başlamıştır. 1943-1950 yılları arasında iki dönem milletvekilliği yapmış, 1950’de milletvekilliğinden emekli olmuştur. Baltacıoğlu, 1 Nisan 1978 tarihinde Ankara’da vefat etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Nurettin Ali Berkol (1925-1927)
Hekim ve siyasetçi olan Ord. Prof. Dr. Nurettin Ali Berkol, 1880’de İstanbul’da doğmuştur. Türkiye’de anatomi öğretiminin ve araştırmalarının gelişmesinde etkili olmuştur. Ortaöğrenimini Toptaşı Askeri Rüştiyesi’nde ve Askeri Tıbbiye İdadisi’nde yapmıştır. 1902’de Tıbbiye-i Şahane’yi yüzbaşı rütbesiyle bitirerek, ertesi yıl Askeri Tıbbiye’ de anatomi asistanlığına, 1904’te de muallim muavinliğine getirilmiştir. 1905’te aynı görevle Mülki Tıbbiye’ ye geçen Berkol, 1906’da Fransa’ya giderek kendi olanaklarıyla Paris Tıp Fakültesi’nde iki yıl anatomi dalında uzmanlık eğitimi görmüştür. Türkiye’ye döndüğünde askerlik görevinden ayrılarak Tıp Fakültesi’nin anatomi laboratuvarını yönetmeye başlamıştır. 917’de tıp müderrisliğine (ordinaryüs profesör), 1918’de ordudaki rütbesi binbaşılığa yükseltilen Berkol, 1923’te Darülfünun Divanı (Üniversite Senatosu) üyesi, 1924’te Tıp Fakültesi Reisi (dekan), ertesi yıl da Darülfünun Emini (rektör) seçilerek aynı yıl askerlikten emekliye ayrılmıştır. Üç yıl TBMM başkan vekilliği yaptıktan sonra 1931’de Tıp Fakültesi’ndeki kürsüsüne dönmüştür; aynı zamanda Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki anatomi derslerini de üstlenmiştir. 1934-1939 yılları arasında ikinci kez İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi dekanlığına getirilmiştir. 1951’de hastalanarak görevinden ayrılmıştır. Ord. Prof. Dr. Berkol, 1952’de İstanbul’da vefat etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp (1927-1931 / 1933-1934)
Tıp profesörü, akademisyen Ord. Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp, 1882’de İstanbul’da doğmuştur. Türkiye’ye modern kardiyolojiyi getiren iç hastalıkları hekimidir. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul Numune-i Terakki Mektebi’nde görmüştür, 1902’de Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye’yi bitirmiştir. Zorunlu hizmetini Ankara’da tamamladıktan sonra 1908’de iç hastalıkları uzmanlık öğrenimi için Paris’e gitmiştir. 1910’da Türkiye’ye dönerek İstanbul Tıp Fakültesi’nde göreve başlamıştır. Kurtuluş Savaşı sırasında Mustafa Kemal’in (Atatürk) hekimliğini üstlenmiş ve bu görevini onun vefatına değin sürdürmüştür. 1925’te Cerrahpaşa Hastanesi’nde açılan II. Dahiliye Seririyatı’nda görevlendirilen İrdelp, bu bölüme kısa sürede bir kardiyoloji merkezi niteliği kazandırdı. Aynı yıl Tıp Fakültesi Reisi (dekan), 1927’de de İstanbul Darülfünun Emini (rektör) seçilmiştir. Antropoloji Enstitüsü’nü ve Antropoloji Dergisi’ni kurmuştur. 1933 Üniversite Reformu’nda ordinaryüs profesörlüğe yükselmiştir. 1927’de İstanbul Üniversitesi Rektörü olmuştur. 1934'te İstanbul milletvekili seçilmesine karşın ikinci dönemde siyasetten vazgeçerek üniversiteye geri dönmüştür. Cerrahpaşa Hastanesi I. Dahiliye Kliniği’ndeki görevini vefat edinceye değin sürdürmüştür.
Ord. Prof. Dr. Muammer Raşit Seviğ (1931-1933)
Siyasetçi ve akademisyen Ord. Prof. Muammer Raşit Seviğ 1885 yılında Yemen'de doğdu. Galatasaray Sultanisi'ni bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Fakültesi'nden mezun olmuştur. Daha sonra Sorbonne Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni de tamamlayarak oradan da diploma almıştır. Yurda dönüşünde ilk görev olarak Galatasaray Lisesi'nde muallim muavinliğine başlamıştır. Daha sonra Şam ve Beyrut mekteplerinde hukuk dersleri okutmuş, oralarda hocalık yapmıştır. İstanbul'a döndükten sonra yeni kurulan Sigorta Müdürlüğü'ne atanmıştır. Bir müddet Şarki Karahisar milletvekilliği ve Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde Ticaret ve Ziraat Nezareti'nde müsteşarlık görevinde bulunmuştur. Darülfünun eminliğini (rektörlük) uzun yıllar, üniversite teşkilatı kuruluncaya kadar yürütmüştür. Darülfünun, İstanbul Üniversitesi'ne dönüşünce Amme Hukuku müderrisliğine ve daha sonra da Devletler Hususi Hukuku ordinaryüs profesörlüğüne yükseltilmiştir. 1954 yılında emekliye ayrılan Ord. Prof. Muammer Raşit Seviğ,1973 yılında vefat etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Cemil Bilsel (1934-1943)
Siyaset bilimci, hukukçu, siyasetçi ve akademisyen Ord. Prof. Dr. Cemil Bilsel, 1879’da Şam’da doğmuştur. Yükseköğrenimini İstanbul Mekteb-i Hukuk’ta tamamlamıştır. Mezuniyetinden sonra Babıali Âmedî-i Divan-ı Hümayun Kalemi'ne atanmıştır. İstanbul Mekteb-i Hukuk’unda Hukuk-ı Düvel (Devletler Hukuku) alanında öğretim üyeliği yapmıştır. 1914’te Şam Evkaf Müdürlüğüne, hemen peşinden de Kudüs Selâhaddin-i Eyyûbî Külliyesi Müdürlüğüne getirilmiştir. 1917’de Batum, Kars ve Ardahan’ın milli sınırlar içine alınmasında önemli rol oynadığı Mülkî İdare'de çalışmıştır. 27 Kasım 1929’da Mekteb-i Mülkiye Hukuk-ı Amme müderrisliğine asaleten atanmıştır. 1921’de Darülfünûn Hukuk Şubesi Hukuk-ı Düvel müderrisi olmuştur. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin kurucularındandır. Burada dekan vekilliği ve devletler hukuku alanında öğretim üyeliği yapmıştır. 1934-1943 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü'nü üstlenmiştir. VII. ve VIII. dönem TBMM'de görev yapmış bir milletvekilidir. İstanbul Üniversitesi'nin Fatih ilçesinde bulunan yerleşkesinde kendi ismine ithafen bir konferans salonu bulunmaktadır. Hava Hukuku adlı eseri üzerinde çalışırken vefat etmiştir.
Tevfik Sağlam (1943-1946)
Bilim insanı ve askeri hekim Tevfik Sağlam, 27 Mayıs 1882 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Babası Sadaret Şifre Kalemi Müdürü Mehmet Salim Bey, annesi Nevber Hanım’dır. Henüz beş yaşını bitirmeden 1888 yılında Sultanahmet Üçler Mektebi'ne başlamıştır. 23 Mayıs 1891’de Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi'ne yazılan Tevfik Sağlam, 2 Nisan 1895’te Askerî Tıbbiye İdadisi'ne, 1898 senesinde ise Sirkeci Demirkapı’daki Askerî Tıbbiye'ye girmiştir. Buradan 2 Eylül 1903’te Tabip Yüzbaşı rütbesiyle mezun olmuştur. 1912 yılında Balkan Savaşı’nın patlak vermesinden itibaren cumhuriyetin ilk yıllarına kadar askeri hekim olarak hizmet vermiştir. Dr. Süleyman Numan Paşa’nın yanında Dâhiliye Kliniği ve Laboratuvarı'nda çalışmış, burada stajyerlik ve asistanlık görevlerini başarıyla tamamlamıştır. 1923 senesi ocak ayında İzmir Hastanesi Dâhiliye Şefliği'ne, aynı yılın mayıs sonunda Gülhane Askeri Tatbikat Mektebi Dâhiliye Kliniği Profesörlüğü'ne, temmuz ayında Askeri Tıp Encümeni Âlisi Reisliği'ne, ekim ayında Gülhane Hastanesi Başhekimliği ve Müdürlüğü'ne atanmıştır. 1931 yılında Vakıf Gureba Hastanesi'nde Dâhiliye Uzmanlığı'na ve aynı yıl ikinci kez Tıp Fakültesi 2. Dâhiliye Kliniği Profesörlüğü'ne atanmıştır. 21 Haziran 1934 tarihinde İstanbul Verem Savaş Derneği'nin başkanlık görevini üstlenmiştir. Türkiye’deki ilk Akciğer Hastalıkları (Fizyoloji) Kürsüsü'nü kuran kişidir. 1942 yılında Tıp Fakültesi'nde yeniden kurulan 3. Dâhiliye Kliniği'ne ordinaryüs profesör olarak tayin edilen Dr. Tevfik Sağlam, 1943’te İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü'ne atanmış ve bu görevi 1946 senesine kadar sürdürmüştür. Eşi Naile Sağlam’ın parasal desteğiyle Naile Sağlam Tüberküloz Enstitüsü’nü kuran ve hekimlik yaptığı süre boyunca kendini ülke nüfusunu tehdit eden bulaşıcı hastalıklarla mücadeleye adayan Ord. Prof. Dr. Tevfik Sağlam, 12 Temmuz 1963 senesinde İstanbul’daki evinde geçirdiği bir kalp krizi sonucu vefat etmiştir. Türkiye'de tıp öğretiminin gelişmesinde büyük emeği geçmesi nedeniyle 1972 yılında Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından Tevfik Sağlam'a TÜBİTAK Hizmet Ödülü verilmiştir.
Ord. Prof. Dr. Sıddık Sami Onar (1946-1949 / 1959-1963)
Hukukçu ve akademisyen Ord. Prof. Sıddık Sami Onar, 11 Kasım 1897'de İstanbul'da doğmuştur. Vefa Sultanisi' ni ve İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirmiştir. Bir süre Paris Hukuk Fakültesi'nde okumuştur, İstanbul Ticaret Mahkemesi'nde hakimlik, Mülkiye Mektebi ile Galatasaray Lisesi'nde öğretmenlik yapmıştır. 1933'teki üniversite reformu sonrasında Hukuk Fakültesi'nde idare hukuku profesörü, ertesi yıl da ordinaryüs profesör olmuştur. Aynı fakültede iki kez dekanlığa getirilmiştir. Üniversiteler Yasası'ndan sonra İstanbul Üniversitesi'ne seçimle gelen ilk rektör olmuş, bu görevi 1949'a kadar sürdürmüştür. 1948’de Fransa'nın Toulouse Üniversitesi Onar'a hukuk doktoru unvanı vermiştir. Sıddık Sami Onar, 27 Mayıs 1960 İhtilali sonrasında 1961 Anayasası'nı hazırlayan kurula başkanlık yapmıştır. Medeni hukuk, devletler, borçlar, icra ve iflas hukukları alanlarında birçok yapıtı bulunan Onar'ın en önemli kitabı Türk hukukunda en geniş kamu hukuku incelemesi olan İdare Hukukunun Umumi Esasları'dır. 1949’da İdare Hukuku ve İdari Bilimler Enstitüsü’nü kuran Onar ölümüne değin bu kurumun müdürlüğünü yapmıştır. Onar, 9 Ağustos 1972'de İstanbul’da vefat etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Ömer Celal Sarc (1949-1951 / 1963-1965)
Akademisyen Ord. Prof. Dr. Ömer Celal Sarc, Meşrutiyet dönemi vali ve nazırlarından Mehmet Celâl Bey'in oğlu olarak 1901 yılında İstanbul'da doğmuştur. İlk ve ortaöğrenimini 1911-1917 yılları arasında İstanbul'da Robert Koleji’nde yapmıştır. 1917 yılında Almanya'ya giderek Berlin civarında Nowawes'de Althoff Lisesi'nin son sınıfına nakledilmiştir. Berlin Yüksek Ticaret Okulu'na yazılmıştır ve 1922 yılında bu okuldan mezun olarak Berlin Üniversitesi'ne kaydedilmiştir. Yüksek eğitimini Almanya'da tamamladıktan sonra Türkiye' ye dönen Dr. Sarc, 1926 yılında İstanbul Hukuk Fakültesi'nde İktisat ve Maliye Müderris Muavinliği'ne (doçentlik imtihanını başararak) tayin edilmiştir. 1933 yılında Üniversite Reformu sırasında Hukuk Fakültesi'nde İstatistik ve Tatbikî İktisat Profesörlüğü'ne getirilmiştir. Prof. Dr. Sarc, 1936 yılında yeni kurulan İktisat Fakültesi'nin ilk dekanı olarak görev almıştır. 12 yıl bu görevi başarı ile yürüten Prof. Sarc 1949 yılında İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü’ne seçilmiştir. Rektörlük süresi bittikten sonra İktisat Fakültesi'nde kurulan İstatistik Enstitüsü Müdürü olarak çalışmalarını sürdürmüştür. Prof. Sarc, 1963-1965 döneminde ikinci defa İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü görevini yapmıştır. Kahire Üniversitesi'nin fahrî hukuk doktoru olan Prof. Sarc, Almanya'nın "Büyük Liyakat" ve Fransa'nın "Légion d'Honneur" nişanlarına da sahip bulunmaktadır. Ord. Prof. Dr. Sarc, 1988 yılında vefat etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Kazım İsmail Gürkan (1951-1953)
Hekim, yazar ve akademisyen Ord. Prof. Dr. Kazım İsmail Gürkan, 1905’te Trabzon’da doğmuştur. Trabzonlu gümrük müdürlerinden İsmail Hakkı Bey ile Emine Veliye Hanım'ın çocuklarındandır. 1913’te memur olan babasının tayin edildiği Beyrut’ta ilk ve orta tahsiline Fransız Sörler Mektebi ile Saint- Gabriel Koleji’nde devam etmiştir. Lise eğitimini İstanbul’da Mercan ve Vefa Liselerinde tamamlamıştır. 1921’de İstanbul Darülfünun’un Tıp Fakültesi’ne sınavla girmiş 1926 yılında mezun olmuştur. 2 yıl Vakıf Gureba Hastanesi’nde Operatör Dr. Ali Rıza’nın (Altogan) yanında cerrahi asistanlığı yaptıktan sonra cerrahi uzmanı olmuştur. Bir yıl Tıp Fakültesi 1. Seririyat-ı Hariciye’de çalışmıştır. Daha sonra Şişli Çocuk Hastanesi’ne operatör muavini olarak atanmıştır. Haziran 1932’de sınavla Haydarpaşa’daki Tıp Fakültesi'nde Müderris Dr. Kerim Sebati (Gürgün)’nin yanında 1. Seririyat-ı Hariciye ‘de Müderris Muavini olmuştur. Ağustos 1933’te Üniversite Reformu'yla, önce Haseki Hastanesi'ne sonra Çapa’ya yerleşmiş Tıp Fakültesi II. Şirürji Kliniği'nde Ord. Prof. Dr. A. Kemal Atay’ın yanına doçent olarak tayin edilmiştir. 1939’da profesör olmuştur. 1946 yılında çıkan Üniversite Kanunu ile ilk kez Tıp Fakültesi Senatörü seçilmiştir. Yine seçimle 1950 yılında Tıp Fakültesi Dekanı, 1951-1953 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü görevlerinde bulunmuştur. 10 Aralık 1951’de Cerrahpaşa’da yerleşmiş I. Cerrahi Kliniği Direktörlüğü’ne getirilmiştir. 1952’de ordinaryüs profesör olmuştur. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cerrahi Kürsüsü Öğretim Üyesi ve Genel Seksiyonu Başkanı olarak çalışmalarını sürdürürken 29 Şubat 1972 tarihinde vefat etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Fahir Yeniçay (1953-1955)
İlk Türk atom fiziği profesörü Ord. Prof. Dr. Fahir Yeniçay, 1902 yılında İstanbul'da doğmuştur. Ortaöğrenimini İstanbul Kadıköy'deki Saint Joseph Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1922 yılında İstanbul Darülfünunu’nun 1925 yılında yapılan değişiklikle bugünkü Fen Fakültesi’ne dönüşen Fen Medresesi'nde fizik ve kimya öğrenimine başlamıştır. Yükseköğrenimini 1925 yılında tamamlayan Yeniçay, 1927 yılında Fransa'ya gitmiş ve Paris'teki Sorbonne Üniversitesi'nde, Fransız Fizikçisi Nobel ödüllü J. B. Perrin'in yönetiminde doktora çalışmalarına başlamıştır. Bu çalışmalarını 1930 yılında tamamlayarak “Su ve Cıva Üzerinde Tek Moleküllü Filmler” adlı teziyle, bir Türk bilim adamı tarafından tarihteki ilk fizik doktorasını hazırlayan kişi unvanına sahip olmuş ve doktor unvanını almıştır. Ayrıca, 60 yıllık bilim-eğitim hayatı boyunca Türkiye’de Çağdaş Atom Fiziği dalının kurulması için birçok hamleler yapmış, Türk Fizik Derneği, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi gibi Türkiye atom fiziği birimi için önemli kurumların kurucu başkanı olmuş bir bilim insanıdır. 31 Mayıs 1933 ve 2252 sayılı Üniversite Yasası gereğince kurulan yeni İstanbul Üniversitesi’nin öğretim kadrosunda yer almıştır. Prof. Dr. Yeniçay, 21 Ekim 1938 tarihinde de profesör unvanını almıştır. 1939 – 48 yılları arasında Fen Fakültesi Dekanlığı, 1953–55 yılları arasında da İÜ Rektörlüğü yapmıştır. 27 Mart 1950 tarihinde, 12 arkadaşıyla birlikte Türk Fizik Derneği'ni kurmuş ve 1976 yılına kadar derneğin başkanlığını yapmıştır. Prof. Dr. Yeniçay, 11 Mayıs 1988 tarihinde vefat etmiştir.
Prof. Dr. Fehmi Fırat (1955-1957)
Su ve orman profesörü, akademisyen, siyasetçi, milletvekili ve yazar Prof. Dr. Fehmi Fırat, 1908’de Erzincan’da doğmuştur. İstanbul Yüksek Orman Okulu'nu bitirdikten sonra Fransa’da Su ve Orman Mühendisliği okumuştur. Almanya’da doktora yapmıştır. Akademik kariyerini tamamlayarak profesörlüğe yükselmiştir. Orman Amenajmanı Kürsüsü Asistanı, Ankara Orman Fakültesi Orman Hâsılatı ve İktisadı Enstitüsü Başasistanı ve Profesörü, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi ve Dekanı, İstanbul Üniversitesi Rektörü, İstanbul Üniversitesi Senatosu üyesi olarak görev yapmıştır. Prof. Dr. Fehmi Fırat, 6 Kasım 1980’de hayatını kaybetmiştir.
Prof. Dr. Ali Tanoğlu (1957-1959)
Coğrafya profesörü ve akademisyen Prof. Dr. Ali Tanoğlu, 1904 yılında Kosova’nın Seniçe ilçesinde doğmuştur. İlk, orta ve lise tahsilini İstanbul’da bulunan Darüşşafaka Okulu’nda yapmıştır. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölüm'ne girerek burayı 1929 yılında bitirmiştir. Aynı yıl Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından Fransa’ya gönderilerek Paris Üniversitesi Coğrafya Bölümü'nde eğitimini sürdürmüş ve 1933 yılında eğitimini tamamlamıştır. Yurda döndükten sonra 1934 yılında İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü’nün Beşerî ve İktisadi Coğrafya Kürsüsü'nde doçentliğe atanmış ve 1942 yılında da profesör olmuştur. Prof. Dr. Ali Tanoğlu 1950-52 ve 1956-57 arası iki kez İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı, Coğrafya Enstitüsü Müdürü ve 1957-59 arası da İstanbul Üniversitesi Rektörü olmuştur. 1974 yılında emekliliğe ayrılan Tanoğlu, 1978 yılının ekim ayında vefat etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Ekrem Şerif Egeli (1965-1969)
Hekim ve akademisyen Ord. Prof. Dr. Ekrem Şerif Egeli, 1901 yılında Bandırma’da doğmuştur. İÜ Tıp Fakültesi’ni bitirdikten sonra askeri hekim olarak çalışmıştır. Yurt dışında meslek bilgisini geliştirmiştir. İç hastalıkları dalında uzman olmuştur. 1965 yılında İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü'ne seçilmiştir. Rektörlüğü sırasında birçok yeni fakültenin kuruluşunu sağlamıştır. 1933′te doçent, 1940′ta profesör, 1952′de ordinaryüs profesör unvanını almıştır. 1934 yılında gastroskopi, 1939 yılında karaciğer ponksiyonu prosedürlerini Türkiye'de ilk uygulayan hekim olmuştur. Karaciğer üzerindeki çalışmaları ile tanınmıştır. Karaciğer biyopsisini Türkiye’de ilk kez kendisi uygulamıştır. Prof. Dr. Egeli 1980 yılında vefat etmiştir.
Prof. Dr. Nazım Terzioğlu (1969-1974)
Matematikçi ve akademisyen Prof. Dr. Nazım Terzioğlu, 1912 yılında Kayseri’de doğmuştur. İlköğrenimini Kayseri'de, ortaöğrenimini İstanbul ve İzmir'de yapmıştır. İzmir Atatürk Lisesi’nden 1930 yılında mezun olmuş Millî Eğitim Bakanlığı'nın açtığı sınavı kazanarak matematik alanında yükseköğrenim görmek üzere Almanya’ya gönderilmiştir. Götingen ve Münih Ludwig Maximilian Üniversitelerinde yüksek öğrenim görmüştür. Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Enstitüsü'nde asistan olarak 1937'de göreve başlamıştır. 1942'de doçent unvanını almış, ertesi sene Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nde yeni kurulan Matematik Enstitüsü'ne profesör olarak atanmıştır. İstanbul Üniversitesi'nde Fen Fakültesi Dekanı (1950-1952) ve Rektör (1969-1974) olarak görev yapmıştır. 1965-1967 yıllarında Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin kuruluşu için çalışmalar yapmıştır. İstanbul Üniversitesi'nde Matematik Araştırma Enstitüsü'nü kurmuş; bilim kültürü ve matematik tarihine ilişkin çalışmalar yapmıştır. Prof. Dr. Terzioğlu, 20 Eylül 1976 günü kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmiştir.
Prof. Dr. Haluk Alp (1974-1980)
Akademisyen Prof. Dr. Haluk Alp 1923 yılında Aydın'da doğmuştur. Prof. Dr. Mehmet Haluk Alp, 1972 ile 1974 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı, 1974-1980 yılları arasında da İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü görevlerinde bulunmuştur. Prof. Dr. Alp, 79 yaşında İstanbul’da vefat etmiştir.
Prof. Dr. Cem’i Demiroğlu (1980-1993)
Bilim insanı ve akademisyen Prof. Dr. Cem’i Demiroğlu, 1927 yılında İstanbul'da doğmuştur. Orta ve lise eğitimini Pertevniyal Lisesi’nde yapmış ve birincilikle mezun olmuştur.1949 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni bitirmiştir. Tedavi Kliniği ve Farmakoloji Kürsüsü'ne asistan olarak girmiş, 1954 yılında dahiliye uzmanı olmuştur. 1954-1956 yılları arasında Bonn Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Kliniği’nde çalışan ve birçok bilimsel çalışmalar yapan Demiroğlu, kateterleri ve sine anjiyo cihazlarını Türkiye’ ye ilk kez getiren kişi olarak 1956 yılı sonunda yurda dönmüştür. 1960 yılında doçent, 1967 yılında profesör olmuştur. 1973-1976, 1976-1979 yıllarında iki devre Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanlığı, 1979 yılında Kardiyoloji Enstitüsü Başkanlığı yapmıştır. Kurucusu olduğu Türk Kardiyoloji Vakfı'nın ve Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin yönetim kurulu başkanlığını yapmıştır 1980, 1982, 1987 ve 1992 yıllarında 4 dönem kesintisiz İstanbul Üniversitesi Rektörü seçilmiştir. Prof. Dr. Demiroğlu, 17 Temmuz 2002 yılında hayatını kaybetmiştir.
Prof. Dr. Bülent Berkarda (1993-1997)
Tıp profesörü, akademisyen Prof. Dr. Bülent Berkarda, 1932 yılında Isparta'da doğmuştur. İzmir Atatürk Lisesi'ni bitirdikten sonra, İstanbul Tıp Fakültesi'ne girmiştir. 1956 yılında mezun olup ve üniversitede kalmıştır. 1966'da doçent, 1972'de profesör olmuştur. 1974'te Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'ndeki Medikal Onkoloji Bölümü'nü kurmuştur. 1976-79 yılları arasında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekan Yardımcılığı, 1979-82 yılları arasında Dekanlık, 2 yıl da Onkoloji Enstitüsü Müdürlüğü yapmıştır. Tıp Fakültesi'ni Yaman Egeli Ödülü'yle bitiren Prof. Dr. Berkarda, Eczacıbaşı Bilim Ödülü’ne layık görülmüştür. Dört kitabı ve 150 araştırma yayını bulunan Prof. Berkarda'ya Fransa Cumhurbaşkanlığı'nın Officier de l'Ordre du Merite National ve Officier de la Legion d'Honneur unvanları verilmiştir. Prof. Dr. Berkarda, pek çok ilmi kuruluşun yönetim kurulu üyeliğinin yanı sıra altı uluslararası derginin de yayın kurulu üyeliğini yürütmektedir.
Prof. Dr. Kemal Yalçın Alemdaroğlu (1997-2004)
Tıp profesörü ve akademisyen Kemal Yalçın Alemdaroğlu, 13 Şubat 1939 tarihinde Trabzon'da doğmuştur. İlk, orta ve lise öğrenimini Trabzon'da tamamlamıştır. 1962 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olmuştur. 1967 yılında genel cerrahi uzmanı, Kasım 1972'de doçent, 1978 yılında profesör olmuştur. 1982'de Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Başkanlığı, 1982-1983 yılları arasında Fakülte Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini yerine getiren Alemdaroğlu, 31 Aralık 1997'de İstanbul Üniversitesi Rektörü olmuş ve 2005 yılında görevi son bulmuştur. Alemdaroğlu, 1988 -1995 yılları arasında Hürriyet Gazetesi Sedat Simavi Vakfı Sağlık Bilimleri Jüri Üyeliği yapmıştır. 1994 yılında İstanbul Üniversitesi Rektör Danışmanı olarak atanmıştır ve Mart 1994’te İstanbul Üniversitesi Senatosu tarafından Sağlık Bilimleri Temsilcisi olarak İstanbul Üniversitesi Yönetim Kurulu Üyeliği'ne seçilmiştir. Ayrıca Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cerrahi Tıp Bilimleri Bölüm Başkanlığı görevini yerine getirmiştir. Yayımlanan birçok makalesi ve 5 adet kitabı bulunmaktadır. 1966 yılından bugüne kadar yurt dışında (ABD-Almanya-İngiltere) çalışmalarda bulunmuş ve yurt içinde de çeşitli kongre ve seminerler düzenlemiştir.
Prof. Dr. Mesut Parlak (2005-2009)
Tıp profesörü ve akademisyen Prof. Dr. Mesut Parlak 1940 yılında Malatya’da doğmuştur. İlk, orta ve lise öğrenimini Malatya'da tamamlayan Mesut Parlak, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Patolojik Anatomi Kürsüsü'nde göreve başlamıştır. 2005 ve 2009 yılları arasında İstanbul Üniversitesi'nde rektörlük yapmıştır. İstanbul Üniversitesi'nde öğrenci olarak başladığı akademik hayatını İstanbul Üniversitesi Rektörü olarak tamamlamıştır. Malatya Eğitim Vakfı'nda üç dönem yönetim kurulu üyeliği, üç dönem başkanlık görevini yürütmüştür. İnönü Üniversitesi Vakfı'nın da kurucu üyeleri arasında yer alan Parlak'ın çeşitli dergilerde yayımlanmış 100'ün üstünde makale ve bildirisi bulunmaktadır.
Prof. Dr. Yunus Söylet (2009-2015)
Tıp profesörü ve akademisyen Prof. Dr. Yunus Söylet, 1956'da İstanbul'da doğmuştur. Yunus Söylet, ilkokula 1962'de girdiği Aksaray'daki Mahmudiye İlkokulu'nda başlamıştır. 1967'de mezun olan Söylet, ortaöğrenimini ise İstanbul Erkek Lisesi'nde 1974 yılında tamamlamıştır. Yükseköğrenimini yapmak için aynı yıl girdiği İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi'nden 1980 yılında mezun olmuştur. Mezuniyetinin ardından İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'ne geçen Söylet, 1982'ye dek Genel Cerrahi Kliniği'nde uzmanlık öğrencisi olarak görev yapmıştır. 1992'de İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Kliniği'nde doçent kadrosunda öğretim üyeliğine başlamıştır. 1994'te aynı klinikteki çocuk ürolojisi bilim dalında öğretim üyesi olan Söylet, 1996'da da bu klinikte profesör olmuştur. Mesleki ilgi alanları pediatrik üroloji, laparoskopik cerrahi, işeme disfonksiyonları olan Prof. Dr. Yunus Söylet, 2002-2005 yılları arasında da İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Kliniği Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı Başkanı olarak görev yapmıştır. Prof. Dr. Yunus Söylet, Eylül 2007'de Bakanlar Kurulu tarafından Yükseköğretim Kurulu Üyeliği'ne atanmıştır. 5 Eylül 2009 tarihinde Alman Çocuk Cerrahisi Derneği tarafından "onur üyeliğine” layık görülen ilk Türk olarak ödül almıştır.
Prof. Dr. Mahmut Ak (2015-…)
Tarih profesörü ve akademisyen olan Prof. Dr. Mahmut Ak 1965 yılında Tokat’ta doğmuştur. İlköğrenimini Büyükbağlar Köyü İlkokulu’nda (1976); orta ve lise öğrenimini de Tokat İmam Hatip Lisesi’nde (1983) yaptıktan sonra, girdiği İÜ Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden 1987 yılında mezun olmuştur. Aynı yıl bu fakültenin Yeni Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı’nda araştırma görevlisi olmuş ve yüksek lisansa başlamıştır. “Aşık Mehmed ve Menazırü’l-avalim’i” konulu tezini 1990’da tamamlamıştır. Aynı yıl doktora programına girmiş ve “Menazırü’l-avalim (Tahil-Metin)” konulu tezini 9 Nisan 1997 tarihinde savunarak doktor unvanını almıştır. 11 Kasım 1999 tarihinde Yeni Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı’nda yardımcı doçent kadrosuna atanmıştır. 16 Mayıs 2005 tarihinde Yeni Çağ ve Yakın Çağ Doçenti unvanını almıştır. 29 Mayıs 2006 tarihinde Yeni Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı’nda doçent kadrosuna atanmıştır. 1 Mart 2011 tarihinde Yeni Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı'nda profesörlüğe yükseltilmiştir. 8 Ocak 2013-10 Şubat 2015 tarihleri arasında İÜ Rektör Yardımcılığı görevinde bulunmuştur. 11 Şubat- 2 Nisan 2015 tarihleri arasında İÜ Rektörü Vekili olarak görev yapmıştır. 3 Nisan 2015 tarihinden itibaren İÜ Rektörü olarak görev yapmaktadır.