Sivil Savunma Uzmanlığı



 

SİVİL SAVUNMA NEDİR?

Savaşta ve afetlerde halkın can ve mal kaybını en aza indirme amacını taşıyan ve topyekün savunmanın en önemli unsurlarından biri olan Sivil Savunma;

  • -Savaş zamanı halkın can ve mal kaybının en aza indirilmesi;
  • -Afetlerde can ve mal kurtarılması;
  • -Büyük yangınlarda can ve mal kaybının azaltılması;
  • -Yok olmaları veya çalışamaz hale gelmeleri durumunda yaşamı büyük ölçüde etkileyecek olan kamu ve özel kurum ve kuruluşların korunması ile bunların acil onarımlarının yapılması;
  • -Savaş zamanı her türlü savunma faaliyetlerinin sivil halk tarafından desteklenmesi;
  • -Cephe gerisinde halkın moralinin kuvvetlendirilmesi;konularını kapsayan SİLAHSIZ, KORUYUCU, KURTARICI önlem ve faaliyetler bütünüdür.

Görevleri

  1. Halkın can ve mal kaybının en az düzeye indirilmesi
  2. Hayatı önemi olan her türlü resmi ve özel kurum ve kuruluşların korunması,
  3. Bu kurum ve kuruluşların etkinliklerinin sürdürülmesi için ivedi onarım ve yenileştirmenin yapılması,
  4. Savunma çabalarının sivil halk tarafından en geniş ölçüde desteklenmesi,
  5. Cephe gerisinin moralinin korunması,

 

SİVİL SAVUNMA UZMANI GÖREV VE YETKİLERİ NEDİR?
Sivil savunma uzmanlarının görevleri

MADDE 9 – (1) Sivil savunma uzmanları bulundukları kurum ve kuruluşlarda aşağıdaki görevleri yapar:

a) Sivil savunma planlarını hazırlamak ve bu planları güncellemek,

b) Kamu kurum ve kuruluşlarının tahliyeye ilişkin planlamasını koordine etmek,

c) Sivil savunma servislerinin kuruluşunu sağlamak ve eğitimlerini yaptırmak,

ç) Afet, sivil savunma ve acil durum hizmetleri için gerekli olan araç, gereç ve malzemenin tedarik ve teminini ilgili birimlerle koordine ederek planlamak, mevcutların bakım ve korunmalarının takibini yapmak,

d) Afet, sivil savunma, acil durum ve seferberlik hizmetleri için gerekli ödeneği ilgili birimlerle koordine ederek belirlemek ve bütçeye konulmasını sağlamak,

e) Afet ve acil durum hallerinde müdahaleyi koordine etmek ve üst yöneticileri bilgilendirmek,

f) Hizmetlerle ilgili mevzuat, yayın ve direktifleri izlemek, incelemek ve bunların gereklerini yerine getirmek,

g) Bu Yönetmelikte belirtilen görevlerin yerine getirilmesi amacıyla; Kurumu ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ve diğer kamu kurum ve kuruluşları arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,

ğ) Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer savunma ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,

h) 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerinin kurumunda uygulanmasını takip etmek ve yangın önleme tedbirlerini denetlemek,

ı) Kurum içerisinde ikaz ve alarm haberlerinin alınıp verilmesi ve siren sisteminin işletilmesine ilişkin işlemleri yürütmek,

i) Kurumun sığınaklarla ilgili hizmetlerini düzenlemek ve yürütmek,

j) Afet, sivil savunma, acil durum, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehdit ve tehlikeler, koruyucu güvenlik ve ilk yardım konularında kurum personeli ile kurumun denetimine tabi özel kuruluş personeline eğitim vermek,

k) Afet, sivil savunma, acil durum ve seferberlikle ilgili düzenlenen tatbikatlarda kurumu adına sekretarya hizmetlerini yapmak, bu konularla ilgili kurumda tatbikatlar düzenlenmesini ve yürütülmesini sağlamak,

l) Kurumun denetimine tabi kamu kurum ve kuruluşlarında yürütülen afet, sivil savunma, acil durum, seferberlik ve koruyucu güvenlik hizmetlerini denetlemek,

m) Seferberlik ve savaş hali hazırlıkları ile ilgili iş ve işlemlerini yapmak ve yaptırılmasını sağlamak,

n) Kurumun Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezinin sekretarya hizmetini yapmak, İl Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi ile koordinasyonu sağlamak,

o) Koruyucu güvenlik hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamak, kamu kurum ve kuruluşlarının üst amiri adına hizmetin takip ve denetimini yapmak,

ö) İlgili mevzuat uyarınca kurumun üst yöneticisi tarafından verilen görevleri yapmak.

(2) Sivil savunma uzmanlarına ilgili mevzuatta yer almayan herhangi bir görev verilmez.

Sivil savunma uzmanlarının yetki ve sorumluluğu

MADDE 10 – (1) Sivil savunma uzmanları, bu Yönetmelikte belirtilen görevleri; ilgili mevzuat çerçevesinde yapmaya, yaptırmaya, denetlemeye, takip ve koordine etmeye yetkili ve sorumludur.

(2) Sivil savunma uzmanları kamu kurum ve kuruluşlarının diğer birimleri ile işbirliği ve koordine içinde çalışır.

 

SİVİL SAVUNMA UZMANLARININ İDARİ STATÜLERİ, GÖREVLERİ, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI İLE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK



Afet ve Türleri

 

Afetler ve Önlemleri

 

Afet Türleri - Deprem

Afet Türleri - Sel

Afet Türleri - Çığ

Afet Türleri - Heyelan

Afet Türleri - Yangın

Doğal Afetlerde İlkyardım

Bağlantılar


   
  •  Afet ve Türleri
İnsanlar için fiziksel, ekonomik, sosyal ve çevresel kayıplar doğuran, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen, etkilenen topluluğun yerel imkân ve kaynaklarını kullanarak baş edemeyeceği doğal, teknolojik veya insan kökenli olayların sonuçlarına afet denilmektedir.
Dünya genelindeki doğal afetler ele alınınca, 31 çeşit doğal afetin 28 tanesini meteorolojik afetlerin oluşturduğu görülür. Doğal afetlerin çeşitleri ve önem sıraları ülkeden ülkeye de değişmektedir. Örneğin, Akdeniz Bölgesinde doğal afetler kuraklık, seller, orman yangınları, heyelan, dolu fırtınaları, çığlar, donlardır. Ülkemizde ise en sık görülen meteorolojik karakterli doğal afetler dolu, sel, taşkın, don, orman yangınları, kuraklık, şiddetli yağış, şiddetli rüzgâr, yıldırım, çığ, kar ve fırtınalardır. Dünya Meteoroloji Örgütüne (WMO) göre sadece 1980'li yıllarda dünyada 700,000 kişi meteorolojik afetlerden dolayı hayatını kaybetmiştir (MMO, 1999).
  1. DOĞAL AFETLER
Yavaş gelişen doğal afetler
  • şiddetli soğuklar
  • kuraklık
  • kıtlık vb.
Ani Gelişen Doğal Afetler
  • deprem
  • seller, su taşkınları
  • toprak kaymaları, kaya düşmeleri
  • çığ
  • fırtınalar, hortumlar
  • volkanlar
  • yangınlar vb.
  1. İNSAN KAYNAKLI AFETLER
    1. nükleer, biyolojik, kimyasal kazalar
    2. taşımacılık kazaları
    3. endüstriyel kazalar
    4. aşırı kalabalıktan meydana gelen kazalar
    5. göçmenler ve yerlerinden edilenler vb.
DÜNYADA GÖZLENEN AFET TÜRLERİ
Dünyada gözlenen afet türleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
JEOLOJİK AFETLERKLİMATİK AFETLERBİYOLOJİK AFETLERSOSYAL AFETLERTEKNOLOJİK AFETLER
DepremSıcak DalgasıErozyonYangınlarMaden Kazaları
HeyelanSoğuk DalgasıOrman Yangınları

Savaşlar

Biyolojik, nükleer, kimyasal silahlar ve kazalar
Kaya DüşmesiKuraklıkSalgınlarTerör saldırılarıSanayi kazaları
Volkanik PatlamalarDoluBöcek İstilasıGöçlerUlaşım kazaları
Çamur AkıntılarıHortum
TsunamiYıldırım
Kasırga
Tayfun
Sel
Siklonlar
Tornado
Tipi
Çığ
Aşırı Kar Yağışları
Asit Yağmurları
Sis
Buzlanma
Hava Kirliliği
Orman yangınları

   
 Afetler ve Önlemleri
DEPREM ÖNCESİ ALINACAK ÖNLEMLER
  • Yerleşim bölgeleri titizlikle belirlenmelidir. Kaygan ve ovalık bölgeler iskana açılmamalıdır. Konutlar gevşek toprağa sahip meyilli arazilere yapılmamalıdır.
  • Yapılar deprem etkilerine karşı dayanıklı inşa edilmelidir. (Yapı Tekniğine ve İnşaat Yönetmeliğine uygun olarak)
  • İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki yerlere ev ve bina yapılmamalıdır.
  • Dik yarların yakınına, dik boğaz ve vadilerin içine bina yapılmamalıdır.
  • Çok kar yağan ve çığ gelen yamaçlarda bina yapılmamalıdır.
  • Mevcut binaların dayanıklılıkları arttırılmalıdır.
  • Konutlara deprem sigortası yaptırılmalıdır.
  • Bu önlemlerin yanı sıra, yapısal olamayan, yani binadan değil de eşyalardan kaynaklanacak hasarlardan korunmak için günlük kullandığımız eşyalarımızın ev içerisine yerleştirilmesinde aşağıda sayılan önlemleri almalıyız:
  • Dolap üzerine konulan eşya ve büro malzemeleri kayarak düşmelerini önlemek için plastik tutucu malzeme veya yapıştırıcılarla sabitlenmelidir.
  • Soba ve diğer ısıtıcılar sağlam malzemelerle duvara veya yere sabitlenmelidir.
  • Dolaplar ve devrilebilecek benzeri eşyaları birbirine ve duvara sabitlenmelidir. Eğer sabitlenen eşya ve duvar arasında boşluk kalıyorsa, çarpma etkisini düşürmek için araya bir dolgu malzemesi konulmalıdır.
  • Tavan ve duvara asılan avize, klima vb. cihazlar bulundukları yere ağırlıklarını taşıyacak şekilde duvar ve pencerelerden yeterince uzağa ve kanca ile asılmalıdır.
  • İçinde ağır eşyalar bulunan dolap kapakları mekanik kilitler takılarak sıkıca kapalı kalmaları sağlanmalı.
  • Tezgah üzerindeki kayabilecek beyaz eşyalarımızın altına metal profil koyarak bunların kayması önlenmelidir.
  • Zehirli, patlayıcı, yanıcı maddeler düşmeyecek bir konumda sabitlenmeli ve kırılmayacak bir şekilde depolanmalıdır. Bu maddelerin üzerlerine fosforlu, belirleyici etiketler konulmalıdır.
  • Rafların önüne elastik bant ya da tel eklenebilir. Küçük nesneler ve şişeler, birbirlerine çarpmayacak ve devrilmeyecek şekilde, kutuların içine yerleştirilmelidir.
  • Gaz kaçağı ve yangına karşı, gaz vanası ve elektrik sigortalarını otomatik hale getirilmelidir.
  • Binadan acilen çıkmak için kullanılacak yollardaki tehlikeler ortadan kaldırılmalı, bu yollar işaretlemeli, çıkışı engelleyebilecek eşyalar çıkış yolu üzerinden kaldırılmalıdır.
  • Geniş çıkış yolları oluşturulmalıdır. Dışa doğru açılan kapılar kullanılmalı, acil çıkış kapıları kilitli olmamalıdır. Acil çıkışlar aydınlatılmalıdır.
  • Karyolalar pencerenin ve üzerine devrilebilecek ağır dolapların yanına konulmamalı, karyolanın üzerinde ağır eşya olan raf bulundurulmamalıdır.
  • Tüm bireylerin katılımı ile (evde, iş yerinde, apartmanda, okulda) “Afete hazırlık planları” yapılmalı, her altı ayda bir bu plan gözden geçirilmelidir. Zaman zaman bu plana göre nasıl davranılması gerektiğinin tatbikatları yapılmalıdır.
  • Bir afet ve acil durumda eve ulaşılamayacak durumlar için aile bireyleri ile iletişimin nasıl sağlayacağı, alternatif buluşma yerleri ve bireylerin ulaşabileceği bölge dışı bağlantı kişisi (ev, işyeri, okul içinde, dışında ve ya mahalle dışında) belirlenmelidir.
  • Önemli evrakların (kimlik kartları, tapu, sigorta belgeleri, sağlık karnesi, diplomalar, pasaport, banka cüzdanı vb.) kopyaları hazırlanarak su geçirmeyecek bir şekilde saklanmalı, ayrıca bu evrakların bir örneği de bölge dışı bağlantı kişisinde bulunmalıdır.
  • Bina yönetimince önceden belirlenen, mesken veya işyerinin özelliği ve büyüklüğüne göre uygun yangın söndürme cihazı mutlaka bulundurulmalı ve periyodik bakımları da yaptırılmalıdır. Bu cihazlar;
  • Kolayca ulaşılabilecek bir yerde tutulmalıdır.
  • Yeri herkes tarafından bilinmelidir.
  • Duvara sıkıca sabitlenmelidir.
  • Her yıl ilgili firma tarafından bakımı yapılmalıdır.
  • Bir kez kullanıldıktan sonra mutlaka tekrar doldurulmalıdır.
  • Binalarda asansörlerin kapı yanlarına "Deprem Sırasında Kullanılmaz" levhası asılmalıdır.
  • DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER
  • DEPREM ANINDA BİNA İÇERİSİNDEYSENİZ;
    • Kesinlikle panik yapılmamalıdır.
  • Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.
  • Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır. Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.
Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖKBaşını ve enseni koruyacak şekilde KAPANDüşmemek için sabit bir yere TUTUN
  • Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.
  • Balkona çıkılmamalıdır.
  • Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.
  • Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
  • Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
  • Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
  • Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.
  • Mutfak, imalathane, laboratuar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.
  • Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
  • Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir.
  • Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında ve ya yanında; koridorsa ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
  • Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.
  • DEPREM ANINDA AÇIK ALANDAYSANIZ;
  • Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.
  • Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.
  • Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.
  • Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
  • Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.
  • DEPREM ANINDA ARAÇ KULLANIYORSANIZ;
  • Sarsıntı sırasında karayolunda seyir halindeyseniz;
    • Bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir.
    • Araç meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse(ağaç ya da enerji hatları veya direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir.
  • Sarsıntı sırasında bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz; araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN)
  • Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz.
  • METRODA VEYA DİĞER TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDAYSANIZ:
  • Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilinir veya diğer hattan gelen başka bir metro yada tren size çarpabilir.
  • Sarsıntı bitinceye kadar metro ya da trenin içinde, sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunmalı, metro veya tren personeli tarafından verilen talimatlara uyulmalıdır.
  • DEPREM SONRASINDA YAPILMASI GEREKLENLER
  • KAPALI ALANDAYSANIZ;
  • Önce kendi emniyetinizden emin olun.
  • Sonra çevrenizde yardım edebileceğiniz kimse olup olmadığını kontrol edin.
  • Depremlerden sonra çıkan yangınlar oldukça sık görülen ikincil afetlerdir. Bu nedenle eğer gaz kokusu alırsanız, gaz vanasını kapatın. Camları ve kapıları açın. Hemen binayı terk edin.
  • Dökülen tehlikeli maddeleri temizleyin.
  • Yerinden oynayan telefon ahizelerini telefonun üstüne koyun.
  • Acil durum çantanızı yanınıza alın, mahalle buluşma noktanıza doğru harekete geçin.
  • Radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçlarıyla size yapılacak uyarıları dinleyin.
  • Cadde ve sokakların acil yardım araçları için boş bırakın.
  • Her büyük depremden sonra mutlaka artçı depremler olur. Artçı depremler zaman içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girilmemelidir. Artçı depremler sırasında da ana depremde yapılması gerekenler yapılmalıdır.
    • AÇIK ALANDAYSANIZ;
  • Çevrenizdeki hasara dikkat ederek bunları not edin.
  • Hasarlı binalardan ve enerji nakil hatlarından uzak durun.
  • Önce hemen yakın çevrenizde acil yardıma gerek duyanlara yardım edin.
    • Sonra mahalle toplanma noktanıza gidin.
  • Yardım çalışmalarına katılın. Özel ilgiye ihtiyacı olan afetzedelere -yaşlılar, bebekler, özürlüler- yardımcı olun.
  • YIKINTI ALTINDA MAHSUR KALDIYSANIZ;
  • Paniklemeden durumunuzu kontrol edin.
  • Hareket kabiliyetiniz kısıtlanmışsa çıkış için hayatınızı riske atacak hareketlere kalkışmayın. Biliniz ki kurtarma ekipleri en kısa zamanda size ulaşmak için çaba gösterecektir.
  • Enerjinizi en tasarruflu şekilde kullanmak için hareketlerinizi kontrol altında tutun.
  • El ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız su, kalorifer, gaz tesisatlarına, zemine vurmak suretiyle varlığınızı duyurmaya çalışın.
  • Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya ve onlara seslenmeye çalışınız. Ancak enerjinizi kontrollü kullanın.
 

   

 Afet Türleri -Sel

SELLERE KARŞI ALINMASI GEREKEN GENEL ÖNLEMLER NELERDİR?
  • Her tip meteorolojik afet için, günümüzde yağış alanları ve yağış yoğunluklarının belirlenmesinde oldukça etkili bir biçimde kullanılan radar sistemleri ve uydu verileri ile çalışan erken uyarı birimleri teşkil edilmelidir.
  • Bu uyarı birimi ile koordineli olarak çalışacak il ve ilçelerde kurtarma birimleri oluşturulmalıdır.
  • Bölgesel radyolar herhangi bir tehlike anında halkı bilgilendirerek uygulayacakları yöntemler konusunda uyarıda bulunmalıdırlar.
  • Yerel yönetimler dere yataklarına yerleşim yapılmaması konusunda titizlik göstermeli, buralarda yerleşimin önlemelidir.
  • Yerleşim yerleri içinden geçen dere yatakları ve drenaj kanallarında, ayrıca dere ve nehirlerin denizle birleştiği noktalardaki kanallarda zamanla oluşabilecek tıkanmalara düzenli olarak temizlenmeli, sürekli açık olmaları sağlanmalıdır.
  • Yerleşim yerleri içinden geçen dere yataklarına ıslah edilmelidir.
  • Çevredeki yeşil alanlar korunarak ve artırılarak erezyon ve sel önlenmelidir.
  • Sel tehlikesi bulunan eğimli yamaçlarda teraslama ve ağaçlandırma yapılmalıdır.
  • Çukur alanlarda, binaların bodrum katlarına su basma tehlikesi yüksek olduğundan, bu türlü yerlerde bodrum yapılmamalı, su basman kotu yüksek tutulmalıdır.
  • Şehir içlerinde yeterince yağmur suyu kanalı olmalı ve bunların sürekli bakımları yapılmalıdır.
  • Bulunduğumuz yerleşim yerlerinde sel uyarı işaretleri ve uyarı sistemleri öğrenilmelidir.
  • Konutlar diğer afetlerde olduğu gibi sele karşı da sigortalatılmalıdır.
SEL SIRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
  • Pencere ve kapıları korumak için taşınabilir engeller yerleştirilebilir.
  • Suyla sürüklenen enkazın yönünü kum torbalarıyla değiştirerek konutumuzdan uzak tutabiliriz.
  • Bazı durumlarda bütün kapıları açarak suyun binanın içinden akmasına izin vermek çok daha iyidir; böylece su basıncının yapının taşıyıcı sistemine zarar vermesi önlenebilir.
  • Su yatağı ve çukur bölgeler hemen terk edilmelidir.
  • Sel bölgesini hemen terk ederek yüksek ve güvenli bölgelere gitmeli ancak asla sudan karşıdan karşıya geçmeye çalışılmamalıdır, çünkü su aniden derinleşebilir.
  • Elektrik kaynaklarından uzak durulmalıdır, elektrik çarpabilir!...
  • Özellikle geceleri, selin tehlikelerini görmek güçleşeceğinden daha dikkatli olunmalıdır.
  • Selden ölümlerin çoğu sel sularına girilmesinden kaynaklanmaktadır. Çünkü ayak bileğimize kadar olan sel suyu bizi; dizimize kadar olan sel suları ise otomobillerimizi sürükleyip götürebilir. SELDEN KAÇMAK İÇİN SEL SULARINA KESİNLİKLE GİRMEYİNİZ!…
  • Sel suları ayrıca kanalizasyon ve zehirli kimyasal maddeler de içerirler. Çocukların sel suları ile oynamasına müsaade edilmemelidir.
  • Konutu terk ederken elektrik ve su vanaları kapatılmalıdır.
  • Sel sırasında elektrikleriniz kesilebilir. Binada gaz sızıntısı olduğunu düşünüyorsanız, herhangi bir elektrikli alet ve ışık kullanmayın. Işığa ihtiyacınız olduğunda pilli fener kullanın.
  • Evinizdeki küvet ve bidonları şebeke suyunun kirlenme ihtimaline karşı temiz su ile doldurunuz.
    • SEL SIRASINDA ARAÇ İÇİNDEYSENİZ;
    • Asla su ile kaplı yoldan gitmeye çalışılmamalıdır. Ani sellerin meydana getirdiği ölümlerin yarısı araç içindedir. -Asla sel sularının bulunduğu bölgelerde araç kullanmayınız.-
  • Araçta herhangi bir arıza oluştuysa hemen terk edilerek yüksek bir yere çıkılmalıdır. Yollar akan sular tarafından doldurulacağı için eğer araç 60cm yükseklikteki hareket eden suda kalmışsa su onu kaldırıp sürükleyebilecektir.
SEL SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
  • Sel felaketi suların geri çekilmesi ile sona ermeyebilir. Dolayısı ile otoritelerin geri dönün uyarısı alınmadan ve herhangi bir hasarı olup olmadığı kontrol edilmeden binalara kesinlikle girilmemelidir.
  • Binalar kontrol edilirken su geçirmez ayakkabı ve pille çalışan el fenerleri kullanılmalıdır.
  • Konutların duvarlarında, katlardaki zeminlerde ve pencerelerdeki hasarlar, tavan, sıva vb. malzemelerin dökülmesi riskinin olup olmadığı kontrol edilmelidir.
  • Sigorta işlemleri için zarar gören yerlerin fotoğrafı çekilmelidir.
  • Sel sonrasında da ikincil afet olarak yangınlar çıkabilir. Bu nedenle evde gaz sızıntısı, suyun altında kalmış elektrik aksamı, fırın, ocak ve elektrikle çalışan eşyaların olmadığına emin olun.
  • Sel sırasında evinizde kalmış yiyecekler varsa bunları kesinlikle kullanmayın. (Konservelerde dahil)
  • Konuttaki sel suları binanın daha fazla zarar görmemesi için yavaş, yavaş boşaltılmalıdır.
  • Lağım çukurları, mikroplu tanklar ve atık su sistemleri sel sonrası insan sağlığına zarar vermemeleri için mutlaka yetkililere kontrol ettirilmelidir.
  • Konuta sel sırasında yılan ve benzeri zararlı hayvanlar girebilir. Bu konuda da dikkatli olmak gerekir.
  • Özel ilgiye ihtiyacı olan afetzedelere -yaşlılar, bebekler, özürlüler- yardımcı olunmalıdır.

   

 Afet Türleri - Çığ

ÇIĞA YAKALANIRSANIZ!?
 
  • Çığın büyüklüğüne, hızına, patika genişliğine, etraftaki araçlara veya doğal cisimlere bağlı olarak bulunulan alandan ayrılmaya karar verilmelidir.
  • Çığın daha yavaş ve akış yüksekliği düşük olan patika kenarlarına doğru gidilmeye çalışılmalıdır.
  • Diğer insanlar uyarılmalıdır. (ses, ıslık, düdük, korna, vb.)
  • Çığa yakalanmanız kesin ise, batonlar ve kayaklar çıkarılmalı ve herhangi bir cisme tutunmaya çalışılmalıdır.
  • Kırılmış ağaç ve kaya parçalarından korunmaya çalışılmalıdır.
  • Yerden destek alarak yüzme hareketi ile çığ yüzeyinde kalmaya çalışılmalıdır.
  • Ağız sıkıca kapatılmalı, hava kesesi oluşturmaya çalışılmalıdır, bu arada baş sağa sola doğru çevrilmeye çalışılmalıdır.
  • Akış esnasında oturma pozisyonu almaya çalışılarak (eller ve bacaklar bitişik) çığ durmadan önce bacaklar ile yer sertçe itilip (eğer zemin altta veya zemindeki kar setleşmeye başlamış ise) kalkılmaya çalışılmalıdır.
  • Bayılacağınızı hissediyorsanız, buna direnmemelidir. Çünkü baygın bir insan daha az oksijen tüketir.
  • Bazı olaylar sırt çantası taşıyan kişilerin çığ topuğu civarında, yüzeyde kalma şanslarının taşımayanlardan biraz daha fazla olduğunu göstermiştir.
Eğer araç içindeyseniz; 
  • Motoru durdurulup, ışıklar söndürülmelidir.
  • Oksijeni iyi kullanmak için, sigara içilmemeli ve kibrit yakılmamalıdır.
  • Telsiz var ise çağrı yapılmalı ve telsiz sürekli alıcı konumunda tutulmalıdır.
  • Aracın kornası çalınarak dışarıya ses duyurulmaya çalışılmalıdır.
  • Araçta çubuk benzeri bir alet var ise yukarı doğru batırılıp aramaya gelenlerin çubuğu ve dolayısı ile yerimizi görmeleri sağlanmalıdır.
  • En son olarak ise, karı kazmak gerekir. Ancak, kendinizi kar içinde emniyette hissetmiyorsanız araçta kalmanız gerekir.

 Afet Türleri - Heyelan
HEYELANLARDAN KORUNMA VE ZARARLARININ AZALTILMASI
  • HEYELANA KARŞI DUYARLI ALANLAR NERELERDİR?
  • Eski heyelan bölgeleri
  • Doğal yamaçların üst ve topuk kesimleri
  • Eski dolguların üst ve topuk kesimleri
  • Çok dik ve derin yamaçların üst ve topuk kesimleri
  • Atık sistemlerinin kullanıldığı ve yerleşimin geliştiği tepelik alanlar
  • HEYELAN AÇISINDAN GÜVENLİ ALANLAR NERELERDİR?
  • Geçmişte herhangi bir hareketin meydana gelmediği sert ve masif kayaların oluşturduğu yamaçlar
  • Yamaç eğiminde ani değişimlerin gözlenmediği nispeten düşük eğimli araziler
  • Burun şeklinde çıkıntılı sırtların üstü veya çevresi
  • HEYELAN TEHLİKESİNDEN KUŞKU DUYULDUĞUNDA NE YAPILMALI?
  • Derhal yerel yönetimle temasa geçilmelidir.
  • Heyelandan etkilenebilecek çevre bilgilendirilmelidir.
  • Yapılar boşaltılmalıdır.
  • HEYELAN ANINDA YAPILMASI GEREKENLER
    • KAPALI ALANDAYSANIZ;
  • Binadan çıkmak ve heyelan bölgesinden uzaklaşmak için yeterli vaktiniz yoksa içeride kalın
  • Sağlam eşyaların altında ve ya yanında hayat üçgeni oluşturarak ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketini uygulayın.
  • AÇIK ALANDAYSANIZ;
  • Tehlike anında heyelan veya çamur akıntısının yolundan uzak durarak hemen mümkün olduğu kadar yükseklere doğru uzaklaşın ve çevrenizde yaşayan insanları toprak kaymasına karşı uyarın.
  • Çamur ve moloz akmasından kaçabilecek zamanınız veya etrafınızda arkasına saklanacağınız sağlam bir yapı yoksa ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile başınızı ve boynunuzu koruyun.
    • HEYELAN SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
  • Her şeyden önce güvencede olduğunuzdan emin olun. Gerekiyorsa tehlikeli bölgeden uzaklaşarak kendinizi güvenceye alın.
  • Yakınınızda bulunan elektrik, gaz ve su kaynaklarını hemen kapatın. Çevrenizde gaz kaçağı olmadığından emin olana kadar bulunduğunuz yeri kibrit veya diğer yanıcı maddeler ve ya elektrikli aletlerle aydınlatmaya çalışmayın. Fener kulanın.
  • Çevrenizde yaralı veya yardıma muhtaç kişiler varsa, yangın ve yeni bir heyelan gibi bir tehlike yoksa onları yerlerinden oynatmayın.
  • Tehlikeli duvarlar, çatılar ve bacalara karşı çevrenizdekileri uyarın ve bunların etrafında dolaşmayın.
  • Radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçlarıyla size yapılacak uyarıları dinleyin.
  • Cadde ve sokakların acil yardım araçları için boş bırakın.
  • Eşya almak için zarar görmüş binalara girmeyin.
    • HEYELANLARIN ZARARLARININ EN AZA İNDİRİLMESİ KONUSUNDAKİ SORUMLULUKLAR
    • BİREYLERİN SORUMLULUKLARI
      • Yaşanılan bölgedeki potansiyel jeolojik afetler hakkında bilgi sahibi olmak,
      • Heyelan açısından sorunlu alanlarla ilgili olarak yerbilimcilere ve mühendislere danışmak,
      • Dik yamaçların topuk kesiminde desteği kaldırıcı kazı işlemlerinden ve dik yamaçların kenarında veya tabanında yapı inşasından kaçınmak, ayrıca eğimi fazla yamaçların üzerine dolgu malzemesi dökmemek,
      • Arazi satın alınmasından, arazi paylaşımından ve inşaat işlemlerinden önce ilgili kurum ve kuruluşlardan konuyla ilgili bilgi almak ve buna göre karar vermek.
      • YEREL YÖNETİMLER VE TEKNİK ELEMANLARIN SORUMLULUKLARI
    • Yerleşim alanlarında yeteri kadar yerbilimleri ve mühendislik araştırmaları yapılmalıdır.
    • Yerel yönetimler yeni yerleşim alanlarını belirlerken arazi çalışmaları ve değerlendirmeler yaptırarak, heyelana ve diğer afetlere maruz kalmış ve afetlerin beklenebilecek alanların belirlenmesiyle hazırlanacak duyarlılık haritaları yaptırmalı, bu haritalar aracılığıyla mühendislere, kent planlamacılarına yüksek riske sahip alanlardan kaçınılması konusunda veriler sunulmalıdır.
 
 Afet Türleri - Yangın
Afet Türleri - Yangın
YANGINA KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
  • Kurum, kuruluş ve iş yerlerinde yangını önleyici tedbirler iki kısımda ele alınır;
  • Yapısal bakımdan yangından korunma:
  • Yapılarda yanmaz veya yanması güç yapı malzemeleri kullanılmalıdır,
  • Yangının yayılmasını önlemek amacıyla, yangın bölümleri oluşturulmalıdır,
  • Dumanın yayılmasını önlemek için duvardan sızmaları önleyici tedbirler alınmalıdır,
  • Yangının etkilerinden korunmuş kısa yangın çıkış yolları sağlanmalıdır,
  • Ateşleyici ve yanıcı malzeme kaynakları birbirinden ayrı yerlerde depolanmalıdır,
  • Her an çıkabilecek yangınlar için yangı söndürme cihazları çalışır durumda bulundurulmalıdır.
  • Organizasyon bakımından yangından korunma:
  • Yangınlara karşı iyi bir bina yönetimi olmalıdır,
  • Yangınlara karşı gerekli yasaklar konulmalıdır,
  • Sabit elektrik tesisatı sık sık kontrolden geçirilmelidir,
  • Sık sık yangın tatbikatları yapılmalıdır,
  • Yangın çıkışları açık tutulmalı, acil ışıklandırma sistemleri kurulmalıdır,
  • Gereksiz yangın yükü kaldırılmalıdır,
  • Korunma sistemi ve tahliye planı kontrol edilmeli ve güncellenmelidir.
    • Her türlü işyerinde yangın söndürme tüpü bulundurulmalı, düzenli bakımları yaptırılmalı ve nasıl kullanılacağı öğrenilmelidir.
  • Konutlarda yangını önleyici tedbirler;
    • Tavan arası ve bodrumlar temiz tutulmalıdır,
    • Çocukların ateşle oynamasına izin verilmemelidir,
    • Soba, kalorifer ve mutfak ocakları dikkatli kullanılmalıdır,
    • Yanıcı maddeler konutun uygun yerinde saklanılmalıdır,
    • Elektrik tesisatından çıkabilecek yangınlara karşı tesisatın düzenli bakımı yaptırılmalıdır,
    • Sıvasız, çatlak, hatalı inşa edilmiş ve dolmuş bacalar kullanılmamalıdır,
    • Konutlarda da yangın söndürme tüpü bulundurulmalı, düzenli bakımları yaptırılmalı ve nasıl kullanılacağı öğrenilmelidir.
    • Konut Yangınlarında tahliye zamanı çok kısıtlıdır, bu nedenle konutlar için tahliye planı yapılmalıdır.
    • Yangınlarda erken uyarı çok önemlidir, bu nedenle her konutta mümkünse bir kaç tane duman dedektörü bulundurulmalı, bunların düzenli olarak kontrolleri yapılmalıdır.
  • YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN YÖNTEMLER
  • Soğutarak Söndürme:
  • Su ile Soğutma: Yanıcı maddeyi boğma ve yanıcı maddeden ısı alarak yangının söndürülmesinde en büyük etken olmaktadır.
  • Yanıcı Maddeyi Dağıtma: Yanan maddenin dağıtılmasıyla yangın nedeni olan yüksek ısı bölünür, bölünen ısı düşer ve yangı yavaş yavaş söner.
  • Kuvvetli Üfleme: Yanan madde üzerinde kuvvetli olarak üflenen hava alevin sönmesine ve yanan maddenin ısısının düşmesine neden olmaktadır.
Soğutarak söndürme ilkesi ile başlangıç yangınlarında başarıya ulaşılabilir.
  • Havayı kesme:
  • Örtme: Katı maddeler (kum, toprak, halı, kilim vb) ve kimyasal bileşikler (köpük, klor, azot vb) kullanılarak yanan maddenin oksijen ile temasının kesilmesi ile yapılan söndürmedir. Akaryakıt yangınlarına örtü oluşturan kimyasal kullanılmaktadır.
  • Boğma: Yangının oksijenle temasının kesilmesi veya azaltılması amacıyla yapılan işlemdir. Özellikle kapalı yerlerde oluşan yangınlara uygulanır.
  • Yanıcı Maddenin Ortadan Kaldırılması: Yanma koşullarından olan yanıcı maddenin ortadan kalkması sonucu yangının söndürülmesidir.
    • SÖNDÜRÜCÜ MADDELER NELERDİR?
    • Su: Ateşi söndüren maddeler arasında en önemlisi sudur. Su özellikle A tipi yangınlar için (katı) mükemmel bir söndürücüdür.
    • Kum: Yanıcı maddelerin oksijenle ilişkisinin kesilerek söndürülmesinde kullanılır.
    • Karbondioksit Gazı (CO2): Yanan maddenin üzerini kaplayan karbondioksit gazı yanıcı maddeyi oksijensiz bırakarak yangının söndürülmesi olayıdır.
    • Kuru Kimyevi Tozlar: Kimyasal tozların cinslerine göre A,B,C sınıfı yangınlar etkin bir şekilde söndürülebilmektedir.
    • Köpük: Köpük yanan yüzeyi tamamen kaplar. Bunun sonucu olarak da hava ile teması keser ve ayrıca soğutma özelliğinin bulunması nedeniyle de yangın söndürücü olarak kullanılır.
YANGIN SÖNDÜRME TÜPLERİ;
    • Kolayca ulaşılabilecek bir yerde tutulmalıdır.
    • Yeri herkes tarafından bilinmelidir.
    • Duvara sıkıca sabitlenmelidir.
    • Her yıl ilgili firma tarafından bakımı yapılmalıdır.
    • Bir kez kullanıldıktan sonra mutlaka tekrar doldurulmalıdır.
YANGIN SÖNDÜRME TÜPLERİNİN KULLANIMI;
  • Pimi çek,
  • Ateşin kaynağına yönelt,
  • Sık,
  • Süpür
YANGIN ANINDA YAPILMASI GEREKENLER
  • Telaşa kapılmadan çevrede yangın ihbar düğmesi varsa ona basılmalıdır,
  • 110 nolu telefondan yangın itfaiyeye bildirilmelidir. Yangının adresi en kısa ve doğru şekilde mümkünse yangının cinsi ile birlikte (bina, benzin, ahşap, araç vb)bildirilmelidir.
  • İtfaiye gelinceye kadar mümkünse yangını söndürmek için eldeki mevcut imkanlardan yararlanılmalıdır.
  • Yangın kapalı alandaysa yayılmasını önlemek için kapı ve pencereler kapatılmalıdır,
  • Bunlar yapılırken kendimiz ve başkaları tehlikeye atılmamalıdır,
  • Eğer alevler çoğalmışsa ve binadan çıkış olanaksızsa, yatak altlarına dolaplara saklanılmamalı, pencereden dışarıdakilerle iletişim kurulmaya çalışılmalıdır,
  • Dumandan boğulmamak için yardım gelene kadar eğilerek ve sürünerek hareket edilmeli, ağız ve burun ıslak bez ya da mendille kapatılarak nefes alınmalıdır,
  • Duman ve yanık kokusu başka odadan geliyorsa kapılar açılmamalı, kapıya dokunulmamalıdır.
  • Kıyafetiniz alev almışsa; koşmadan durup yere yatarak yuvarlanılmalıdır. Battaniye türü örtüler alınarak alevler boğulmaya çalışılmalıdır.
  • Eğer vücudumuzda yanık varsa, hemen soğuk suya tutulmalıdır.
    • ORMAN YANGINLARI
    • ORMAN YANGINLARININ NEDENLERİ
  • İhmal ve dikkatsizlik nedeniyle çıkan orman yangınları:
  • Ormanda güvenlik tedbiri alınmadan ateş yakılması,
  • Yakılan ateşin söndürmeden bırakılması,
  • Sönmemiş sigara izmariti ve kibritin yere atılması.
  • Orman içinde veya bitişiğindeki tarlalarda istenmeyen ot veya anızın yakılması,
  • Gece aydınlatma için ormanda ateşle dolaşılması,
  • Cam ve cam kırıklarının ormanda bırakılması,
  • Çocukların orman içinde ateşle oynamaları.
  • Kasıtlı çıkarılan orman yangınları:
  • Tarla veya otlakları genişletmek için ormanın bilerek yakılması,
  • Orman içinde yapılan kanunsuz işleri gizlemek için yangın çıkarılması,
  • Birilerinden intikam almak veya bir şeyi sabote etmek için yangın çıkarılması,
  • Yabani hayvanları uzaklaştırmak için yangın çıkarılması.
ORMAN YANGINLARININ ZARARLARI
  • Biyolojik çeşitlilik büyük zarar görür.
  • Ormanlarda yaşayan canlıların yaşam alanları yok olur.
  • Canlı ve cansız örtünün yok olmasıyla erezyon, sel-taşkın ve hava Kirliliği gibi doğal afetlerin sayısında ve hızında artma görülür.
  • İklim sisteminde (sıcaklık, rüzgâr, nem ve yağışa doğrudan etki ederek) bozulmalar görülür.
    • Orman ve orman ürünlerine dayalı turizm, sağlık, spor, avcılık gibi sektörler olumsuz yönde etkilenir.
 
 Doğal Afetlerde İlkyardım
Afet; doğal yada doğal olmayan ani bir olay sonucunda çok sayıda insanın yaralanması yada ölmesi veya mal ve mülkün zarar görmesi ve bu sırada yerel ilk yardım ve kurtarma kaynaklarının yetersiz kalması olarak tanımlanır. Deprem de çoğu zaman zarar veren doğal afetlerden birisidir.Deprem gibi afetlerde yaralıya müdahelede ilkyardımı iyi bilmek; herhangi bir enkazdan hayat kurtarabilmek için son derece önemlidir. En sık karşılaşılan yaralanmalar; iç ve dış kanamalar, kafa, göğüs, karın, göz yaralanmaları, ezik veya kırıklar ve yanmalardır.Enkaz altından yaralı çıkarırken dikkat edilmesi gereken pekçok husus var. Aceleye getirilen kurtarma girişimleri sonucunda yeni kanamalar, yeni kırıklar meydana gelebilir, ağır yaralanmalar oluşabilir. İlk kural, yaralının vücudunun katlanmadan, boynunun ve belinin sağa sola, arkaya öne kıvrılmadan, vücut boyunca çekilerek çıkarılması. Bu esnada yaralının vücudunun değişik bölümlerinin halen sıkışık olması ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır. İlkyardım teknikleri yeterince bilinmezse, hayat kurtaracağım derken yapılan yanlışlıklar yaralının durumunu daha da ağırlaştırabilir.

Ana Kurallar:· Önce kendinizin ve çevrenizin can güvenliğini sağlayın.· Çevrede ilkyardım konusunda daha deneyimli birisi varsa, ana müdaheleyi ona bırakın ve yardımcı konuma geçin.· Soğukkanlı ve çevrenizi sakinleştirecek şekilde davranın.· Yaralıyı soğuk kanlı ve hızlı bir şekilde değerlendirin.· Bilmediğiniz konuda müdahale etmeyin.· Yaralıyı ve yakınlarını sakinleştirin.· Olay yerine ulaşan sağlık personeline detaylı ve doğru bilgi verin.

Temel İlkeler:· Tehlike: Yaralı ya da hastanın bulunduğu yerin gaz, elektrik vb. kaçağı gibi tehlike içerip içermediğini saptayın.· Taşıma: Yaralı ya da hastanın tehlikeli bölgeden çıkarılması, ilkyardımın daha uygun koşullarda yapılacağı yere aktarılması veya ambulansa nakli sırasında, yaralanma ya da hastalığın durumuna uygun ve durumu kötüleştirmeyecek şekilde taşıyın.· Triyaj(Ayırma): Birden çok yaralı veya hasta olduğu durumlarda müdahele öncelik sıralamasını dikkatle yapın ve buna uyun.· Tanı: Hasta veya yaralının solunum, doluşum, kanama, şok, bilinç gibi yaşamsal öneme ait durumlara öncelik verin.· Haberleşme: Olayı haber vererek gerekli sağlık, itfaiye, güvenlik ekiplerinin olay yerine gelmeleri sağlanmalı.Öncelikle yaralının hava yolunun ve solunumunun açık olup olmadığını kontrol etmek gerek. Bunu yaralının ağzına ve burnuna ağzınızı yaklaştırarak yapabilirsiniz. Şah damarından kalp atışı olup olmadığını kontrol edin. Deprem gibi doğal afetlerde en çok rastlanılan yaralanmalara yapılacak müdahaleler ise şöyledir;

Kazazedeyi Kaza Ortamından Çıkarma:· Boyun tesbiti yapılmalı,· Sıkışmanın kaldırılması için araç gereç kullanılmalı,· Kazazedenin arkasına geçmeli,· Kollarını kazazedenin kollarının altından geçirmeli,· Kazazedeyi kolundan tutarak çekmeli,· Vücuda saplanmış cisim varsa çıkarılmamalı

Kanamalar:Kanın herhangi bir nedenle damar dışına çıkmasına kanama deniyor. Kanamalar her zaman tehlikelidir. Halsizlik, şok ve ölümle sonuçlanabilir. İç ve/veya dış kanama biçiminde olabilir. Temel yaşam desteği sonrasında tedavide önceliğe sahiptir. Erişkinde 500 mililitre, çocuklarda 100-300 mililitre, bebeklerde 30 mililitreden fazla kanama (özellikle 10 dakika içinde) tehlike yaratır. Kanamaların çoğu 6-10 dakika içinde, damar spazmı ve pıhtı oluşumu ile durur. Acil bir durumdur ve hemen hastaneye sevk edilmelidir.

Şokta İlk Yardım:

· Kazazede sırt üstü yatırılmalı,· Kanama ve şok ile ilgili bulgular kontrol edilmeli;- Görünür kanama- Soluk cilt- Uzuvlarda soğukluk- Hızlı nabız· Ayakların altına destek koyarak 20 -30 cm kadar kaldırılmalı,· Yaralı (varsa pansuman ve turnike görülecek şekilde) battaniye ile sarılmalı,· Tıbbi yardım gelene kadar bu pozisyon korunmalı,· Solunum ve nabız 3-5 dakika aralıklarla kontrol edilmeli.

Uzuv Kopması Durumunda İlk Yardım:· Kazazede sırt üstü yatırılmalı,· Kazazedenin bacakları 20-30 cm kadar yükseltilmeli,· Turnike uygulamalı (kopan uzvun 3-4 parmak üzerine),· Kopan parça temiz, su geçirmez ağzı kapalı plastik bir torbaya yerleştirilmeli,· Altın kural: Kopan parçanın konduğu torba, buz içeren ikinci bir torbanın içine konmalı (kopan parça direkt buz veya su içine konmaz),· Torba temiz bir bez ile sarılıp yaralı ile aynı vasıtaya konmalı, üzerine hastanın ad ve soyadı yazılmalı,· Tıbbi birimler müdahalenin hızlandırılması için transport esnasında haberdar edilmeli.

Dış Kanama Kontrolü (küçük kanama):· Kanayan yer üzerine (parmakla temiz bir bez kullanılarak) baskı yapılmalı,· Kanama durmuyorsa el ayası kullanılarak baskı artırılmalı,· Kanama duruncaya kadar baskı uygulamaya devam edilmeli,· Birinci bez, kanla ıslanırsa üzerine ikinci bir bez koyarak (Altın kural: ilk bezi kaldırmadan) baskı yapmaya devam edilmeli,· Yaranın uç tarafındaki renk değişikliği ve nabız, kontrol edilmeli.

Kırıklarda İlk Yardım:Genel prensipler· Eklem veya kırık bölgenin hareketini engellemek için TESPİT (sabitlenmeli) edilmeli,· Kırık bölgeye soğuk uygulama yapılmalı (buz uygulaması),· Kol ve bacaklardaki kırıklar sabitlendikten sonra kalp seviyesinden yükseğe kaldırılmalı.

Bacak-Diz ve ayak bileği eklemini içine alacak şekilde ve eşit uzunlukta iki atel seçilmeli (uzun bir tahta kullanılabilir),-Atel bacağın iki tarafına uygun şekilde yerleştirilmeli ve geniş sargı ile bağlanmalı.Uyluk-Kalça ve diz eklemini içine alacak şekilde, biri koltuk altına uzanacak uzunlukta iki atel seçilmeli,-Atel bacağın iki tarafına uygun şekilde yerleştirilmeli,-İki atel gövde düzeyinde ve bacak hizasında iki veya üç geniş sargı kullanarak, diz seviyesinde geniş bir sargı, ayak bileğinde 8 şekli oluşturan bir sargı ile bağlanmalı.Omurga tespiti-Esnemeyecek kalınlıkta 1.8-2 m. uzunlukta ve en az 70 cm genişliğinde sert materyal seçilmeli (tahta, kapı veya merdiven),-Tahta, katlanmış bir battaniye ile kaplanmalı,-Boyun, bel ve dizlerin arkası yumuşak materyalle desteklenmeli,-Başı desteklemek için, baş altına bir kumaş halkası yerleştirilmeli,-Baş bir bandajla tahtaya bağlanmalı,-Vücut, yanlarda rulo haline getirilmiş battaniyelerle desteklenmeli,-Ayak bileği, bacak, uyluk ve kalça sargılarla tahtaya bağlanmalı,-Göğüs çapraz sargılarla tahtaya bağlanmalı.

Kanamada, Ana Damara Baskı Uygulaması:-Boyuna baskı uygulamak için, baş parmakla (yara sağdaysa sol baş parmak, yara soldaysa sağ baş parmak) doğru yere baskı uygulanmalı,-Köprücük kemiğinin arkasından baskı uygulamak için, baş parmak (yara sağda ise sol baş parmak, yara solda ise sağ baş parmak) doğru yere baskı uygulanmalı,-Koltuk altında baskı uygulamak için, bir veya her iki baş parmakla doğru yere baskı uygulamalı,-Kolda baskı uygulamak için, baş parmakla (sağ koldaki yara için sağ baş parmak, sol koldaki yara için sol baş parmak) doğru yere baskı uygulanmalı,-Kasıkta baskı uygulamak için, el yumruk yapılmış ve kol düz olarak (sağ taraftaki yara için sağ yumruk sol taraftaki yara için sol yumruk ) doğru yere baskı uygulanmalı,-Uylukta baskı uygulamak için, yumruk sıkılmış ve kol düz olarak (sağ taraftaki yara için sağ yumruk, sol taraftaki yara için sol yumruk ) doğru yere baskı uygulanmalı,-Sağlık ekibi gelinceye yada sağlık kuruluşuna ulaşıncaya kadar basınç gevşetilmemeli,-Yaralı pansuman görülecek şekilde battaniye ile sarılmalı.

Yanık Durumunda Yapılacaklar:- Yanan bölge üzerine bol su dökülmeli,- Yanan bölge üzerindeki elbiseler (giysiler) keserek, sıyırmadan çıkarılmalı,- Yanan bölge üzerindeki içi su dolu kabarcıklar patlatılmamalı,- Yanan bölge üzerine, su dışında (salça, diş macunu, yoğurt, patates vb. ) herhangi madde sürülmemeli.

Donmada ilk Yardım:- Deri soğuk soluk ve duyusuzdur,- Vücud ısısı çok düşerse ; kan damarları çok gevşer ve cilt kızarır ; "yalancı kanlanma"- Soğuk kan kalbe gider ve kalbin durmasına yol açar,- Özellikle baş, yüz, el ve ayaklar iyi korunmalıdır,- Hastayı kapalı ve ılık yere taşıyınız,- Islak ve donmuş elbiseyi çıkarınız, baş dahil battaniyeye kundak gibi sarınız,- Masaj kesinlikle yapmayınız,

Bilinçsiz ise;- Solunum ve kalp kontrol edilir, eğer alınamıyorsa kalp-akciğer canlandırma yapılmalıdır,- Bilinçsiz, fakat kalp ve solunum varsa ; kesinlikle ağızdan birşey verilmemelidir,Bilinci yerinde ise;- Moral verilmelidir,- Kol ve bacaklarını hareket ettirmesi söylenilmelidir,- Altın Kural ; alkollu içecek vermeyiniz,- Sıcak alkolsuz içecek veriniz,- Uyutmayın, konuşturunuz,- 20 derecelik ortama alınız ve kademeli olarak ortamı ısıtınız,
Donukta İlk Yardım;- Hafif donuklarda ilk yardım;hasta ılık yere götürülür, ayakkabı, çorap çıkartılır, el ve ayak kurutulur, hohlayarak nefesle veya koltuk altına sokularak ısıtılır.Ağır donukta ilk yardım;- Donuk kısım sarımtırak veya mavimtrak renkte olur,- Bekleme sürecinde donan el veya ayak 40 derece suda bekletilir,- Kuru hava tatbiki uygulanmamalıdır.
 

 Bağlantılar

BAŞBAKANLIKwww.basbakanlik.gov.tr

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

www.icisleri.gov.tr

BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI

http://www.bayindirlik.gov.tr

SAĞLIK BAKANLIĞI

www.saglik.gov.tr

AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ BAŞKANLIĞI

www.afetacil.gov.trİSTANBUL PROJE KOORDİNASYON BİRİMİwww.ipkb.gov.tr

ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

http://www.cevreorman.gov.tr

KIZILAY

www.kizilay.org.tr

TÜBİTAK

www.tubitak.gov.tr

KANDİLLİ RASATHANESİ

www.koeri.boun.edu.tr

DOĞAL AFET SİGORTALARI KURUMU

www.dask.gov.tr

AMERİKA JEOLOJİK ARAŞTIRMA MERKEZİ

www.usgs.gov

FEMA(AMERİKA FEDERAL AFET YÖNETİM MERKEZİ)

www.fema.gov

DAD-ERD

www.deprem.gov.tr

TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ,MAM

http://www.mam.gov.tr

ULUSAL DEPREM KONSEYİ

http://udk.tubitak.gov.tr

Afete Hazırlık Eğitim Projesi

http://www.koeri.boun.edu.tr/aheb

METU Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi

http://www.metu.edu.tr

DUMANSIZ HAVA SAHASI

http://www.havanikoru.org.tr

Afete Hazırlık ve Deprem Eğitimi Derneği

www.ahder.org

İlk Yardım Bilgisi

http://www.e-ilkyardim.org/




Personel

Ali NERGİS
Sivil Savunma Uzman Vekili

Telefon : 0(212)440 00 00
Dahili : 10263