“Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sempozyumu” İstanbul Üniversitesi’nde Başladı

Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle ilan edilen “2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” etkinlikleri kapsamında Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle İstanbul Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi ve Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı iş birliğinde düzenlenen “Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sempozyumu” Açılış Töreni, 13 Haziran 2019 tarihinde İÜ Fen Fakültesi Ord. Prof. Dr. Cemil Bilsel Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi.

Saygı duruşu ve ardından İstiklal Marşı’nın okunması ile başlayan tören, İÜ İletişim Fakültesi tarafından hazırlanan “Prof. Dr. Fuat Sezgin Film Gösterimi” ile devam etti. Film gösteriminin peşinden İÜ Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bilen Işıktaş tarafından hazırlanan “Ud Gösterisi” gerçekleştirildi.

Sempozyumun açılış konuşmaları Prof. Dr. Fuat Sezgin Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı Kurucu Başkanı Ethem Sancak, Prof. Dr. Fuat Sezgin Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Bilal Erdoğan, İstanbul Kültür ve Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz ve İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak tarafından yapıldı. Sempozyumu Prof. Dr. Fuat Sezgin’in eşi Dr. Ursula Sezgin de takip etti.

“İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’nin Bir Benzerini Gülhane’de Yeniden İnşa Ettik”

Prof. Dr. Fuat Sezgin Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı Kurucu Başkanı Ethem Sancak konuşmasında, “Bugüne dair kısa ve özlü bir şey söyleyecek olursak, söyleyeceğimiz yegâne şey ‘bizi yaratan Rabbimize şükürler olsun’ olacaktır. Çünkü on yıllar boyunca yitik kalmış hazinemizi ortaya çıkaran, değeri bir sürü eziyet ve cefaya uğradıktan sonra ortaya çıkan, 10 yıl gibi kısa bir sürede ülkemize tekrar kazandırıp önümüze koyduğumuz, o gün hayal olan bir dizi faaliyeti gerçekleştirdik. Uzun medeniyet yürüyüşümüzün fikir babalığını yapan Fuat Sezgin hocamızı ülkesine döndürmeye çalışırken, ona o gün için belki hayal olan bazı vaatlerde bulunmuştuk. Bu vaatlerde bulunurken de Sayın Cumhurbaşkanımızın ferasetine ve büyük iradesine güvenmiştik. O hayallerden bazıları bugün gerçekleşti. Frankfurt’ta büyük emeklerle inşa ettiği İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’nin bir benzerini çok şükür Gülhane’de yeniden inşa ettik. Bu önemli bir adımdı; çünkü bizler Hz. İbrahim’den beri görerek inanırız. Geçmişte ceddimizin yaptığını görerek yaşamak ve buna inanmak için o müze şarttı. Hocam da zaten büyük emekler vererek bu müzeyi ve bu müzedeki 800 büyük eseri görsel anlamda bizi ve ümmeti yeniden kendimize getirmek için cefayla, eziyetle ve uğraşlarla kurmuştur” ifadelerini kullandı. Ethem Sancak konuşmasına şu şekilde devam etti: “Şimdiki amacımız Fuat Sezgin’in ömrünün vefa etmediği için ortaya çıkaramadığı eserlerini tamamlamak ve milletimizin hizmetine sunmaktır.”

“Fuat Sezgin’in Yaşamı Dünyanın Geleceği İçin Önemli Bir Anahtar Niteliğinde”

Fikirler geliştirmek için parlak zihinlere ihtiyaç duyulduğunu belirten Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Bilal Erdoğan, “Bilgi üretmek, düşünmek, derlemek, toparlamak için çalışan zihinler olmalı. Fuat Sezgin böyle biriydi. Günde 17 saatini fikir, bilim, bilgi üreterek geçirdi. Amacımız, Fuat Sezgin’in çalışmalarını yaygınlaştırmak, kendi yaşamını gençlerimiz için örnek olarak ortaya koymak” dedi. Bilal Erdoğan sözlerine şu şekilde devam etti: “Batı dünyası bu noktada bir duvara tosluyor. Sadece ekonomik değil sosyal bir duvara da tosluyor. Fikirler geliştirmek için parlak zihinlere ihtiyacımız var. Amacımız, Fuat Sezgin'in çalışmalarını yaygınlaştırmak, kendi yaşamını gençlerimiz için örnek olarak ortaya koymak. Fuat Sezgin'in yaşamı aslında dünyanın geleceği için önemli bir anahtar niteliğinde. Yeni fikirlere, bilime adanmış zihinlere ihtiyacımız olacak. Bu yıl Fuat Sezgin'i tanıtmaya devam edeceğiz. İnsanları bilim insanı, akademisyen olmaya özendireceğiz.”

“Fuat Sezgin Hocamızın İstanbul Günlerine Dair Bir Fotoğraf Sergisi Hazırlıyoruz”

İstanbul Kültür ve Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz konuşmasında, “Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak biz, bize bağlı bütün kütüphanelerde ve müzelerde Fuat Sezgin’e yönelik konferans, panel, açık oturum, İslam Bilim ve Teknoloji Tarihine dair kitap sergileri ve yarışmalarla yıla olan katkılarımızı sürdürmeye çalışıyoruz. Bununla yapmak istediğimiz, genç neslimize Fuat Sezgin ve çalışmaları üzerine bir araştırma kimliği, bir araştırıcı kimliği ve yeni bir bilimsel ruhu aşılamak. Bu münasebetle Bakanlığımızın İstanbul birimi olarak, İstanbul Kültür Turizm Müdürlüğü, İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile çok geniş kapsamlı bir çalışma yürütüyoruz. Hem öğrencilerimize hem de öğretmenlerimize düzenli eğitim, proje okulları başta olmak üzere çeşitli etkinlikler düzenliyoruz. Yine Hocamızın defin yeri de çok önemli. Mezarı da o ruha ve sadeliğe uygun olarak hayata geçirildi. İnşallah vefat yıl dönümünde de çeşitli etkinliklerle faaliyetlerimizi sürdüreceğiz. Bizim yapmak istediğimiz çalışmalardan biri de ‘Fuat Sezgin Fotoğraf Sergisi’. Fuat Sezgin Hocamızın İstanbul günlerine dair yaklaşık 3000 fotoğraflık bir arşivle, onun hayatını ve mücadelesini bir bütünlük içinde sergileyecek bir fotoğraf sergisi hazırlıyoruz. Burada bir Çin atasözünü hatırlatmak isterim: ‘Bazen bir fotoğraf bin sözcüğün ifade edemediğini ifade eder’. Sergimizin bunlara vesile olmasını diliyoruz” ifadelerine yer verdi.

“Prof. Dr. Fuat Sezgin’in İsminin Mezun Olduğu İstanbul Üniversitesi’nde İlelebet Yaşamasını Hedefledik”

İstanbul Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi adına konuşma yapan İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, “Prof. Dr. Fuat Sezgin adına kurulan vakıf ve vakfın himayesinde gelişen Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesindeki Bilim Tarihi Bölümü, Fuat Sezgin’in entelektüel mirasının sonraki nesillere aktarılmasında önemli birer kilometre taşını oluşturmaktadır. İstanbul Üniversitesi olarak 2017’de Fuat Sezgin’e fahri doktora unvanı takdim ettik ve kongre merkezimize onun adını vererek isminin mezun olduğu İstanbul Üniversitesi’nde ilelebet yaşamasını hedefledik. Fuat Sezgin’in meşhur eseri ‘Geschichte des Arabischen Schrifttums’ın Türkçeye tercüme edilmesi için de üniversitemiz öncülüğünde bir heyet kurduk. Son günlerine kadar bu heyetin çalışmalarını yakından takip eden Fuat Sezgin’in bu şaheserinin Türkçe tercümesinin 2019 yılı içinde yayınlanacağı bilgisini sizlerle paylaşmak benim için büyük bir gurur vesilesidir. Başta hocası Hellmut Ritter olmak üzere oryantalistlerin, özellikle de Alman oryantalist geleneğinin İslam bilimler tarihinin gün yüzüne çıkartılması noktasındaki çabalarını her zaman hayırla yâd eden Fuat Sezgin’in, bütün çalışmalarına yön veren temel sâikin, İslam dünyasında gelişen bilimlerin dünya bilim tarihindeki yerini göstermek, özellikle de Batı bilim tarihinin gelişiminde İslam bilimlerinin rolünü nesnel bir biçimde ortaya koymak olduğu söylenebilir. Fuat Sezgin, tenkitli neşrini yaptığı onlarca eser, tıpkıbasımı yaptığı yüzlerce cilt kitap, gün yüzüne çıkarttığı bine yakın bilimsel âlet, kuruluşuna öncülük ettiği bilimsel kurumlar ve ilham verdiği bilim insanları ile İslam bilim tarihinin sayfalarında henüz hayattayken unutulmaz bir yer edinmiştir” şeklinde konuştu.

Açılış töreninin ardından sempozyum kapsamında “Fuat Sezgin’le İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Sergisi” ve “Fuat Sezgin Anısına: Bilimden Sanata Yansımalar Sergisi” katılımcıların ziyaretine açıldı.

“Bu Sempozyum, İslam Bilim Tarihi’nin Yeni Bir Misyonla Fuat Sezgin Hocamızın Göstermiş Olduğu İstikamette Yeni Bir Başlangıcı İfade Etmektedir”

“Fuat Sezgin Anısına: Bilimden Sanata Yansımalar Sergisi”nin açılış konuşmasını yapan Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kaçar, “Fuat Sezgin Hocamızın öncelikle Frankfurt’ta başlattığı ve daha sonra 2008 yılında İstanbul’da gerçekleştirmiş olduğu İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi, tarih boyunca İslam medeniyetinde İslam âlimlerinin keşfettikleri, icat ettikleri ve uygulamış oldukları bilimsel eserlerde zikrettikleri ve bu tariflerden yola çıkarak dünyada bir ilki gerçekleştirdi. Bunu Fuat Sezgin Hocamız birer obje, birer temsili, birer bilimsel alet olarak bütün İslam medeniyeti ile ilgili genel kitlelere ulaştırdı. Bu aletler aslında İslam Medeniyetinin icat, tasarım ve bilimsel gözlem aletleri konusundaki ulaştıkları en üst seviyeyi göstermekte ve günümüzde de bunlar bize o dönemi anlatan, o dönemle ilgili bilgi veren ve bize gelecek için ilham veren aletlerdir. Bugün burada yaklaşık 20’ye yakın seçilmiş aletleri sizlerin dikkatinize sunmak istiyoruz. Bu sempozyum, İslam Bilim Tarihi’nin yeni bir misyonla Fuat Sezgin Hocamızın göstermiş olduğu istikamette yeni bir başlangıcı da ifade etmektedir” dedi.

“Fuat Sezgin Hocamızı Eserleriyle Yâd Ediyoruz”

Sempozyum kapsamında açılan diğer bir sergi olan “Fuat Sezgin’le İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Sergisi”nin açılış konuşması Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hüsrev Subaşı tarafından yapıldı. Prof. Dr. Subaşı konuşmasında, “İstanbul Üniversitesi salon ve mekânlarında güzel bir etkinliğe ev sahipliği yapmaktadır. Bundan dolayı Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi olarak bu güzel mekânlarda eserlerimizi teşhir etmekten onur duyuyor ve Fuat Sezgin hocamızı eserleriyle yâd ediyoruz. Biz de Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Sanatlar Bölümü olarak bilimin sanata yansıması adı altında bölüm hocalarımız ve öğrencilerimizle bir çalışma aşamasına girerek; minyatür, tezhip, hat, halı kilim dokuma ve çini dallarında 35’e yakın eser hazırladık. Bu eserleri, sanatsever İstanbul halkına sunuyoruz. Sergimizin hayırlı olmasını temenni ediyorum. Sergide eser sahipleri, eserlerinin başında ziyaretçilere bilgi vermek amacıyla gerek hocalarımız, gerek asistanlarımız, gerek öğrencilerimiz hazır bulunacaklar” ifadelerine yer verdi.

Sergi açılışlarının ardından başlayan “Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sempozyumu” eş zamanlı oturumlarla İstanbul Üniversitesi Rektörlük Binası’nda başladı. Dünyanın önde gelen tarihçilerinden İslam Bilim Tarihi Araştırmacısı Prof. Dr. Fuat Sezgin’in hayatının ve bilim anlayışının tanıtıldığı sempozyum oturumları, 15 Haziran 2019 tarihine kadar devam edecek.